در دین اسلام، عقد و ازدواج به دو صورت موقت و دائم تقسیم بندی می‌شود. به طور خلاصه صیغه موقت یک نوع ازدواج است که مهریه و مدت زمان آن مشخص در عقد نامه آمده است، و در پایان خواندن خطبه عقد زن و مرد به یکدیگر محرم هستند و قادر هستند رابطه زوجیت با همدیگر داشته باشند.
همچنین برای اینکه صیغه موقت صحیح باشد، باید در آن شرایطی نظیر ارث بردن زوجین از یکدیگر، پرداخت نفقه و قوانینی که در ازدواج آمده است، رعایت شود. همچنین شرایط این نوع انحلال با عقد دائم متفاوت است. در این مقاله از سایت ایران وکالت می‌خواهیم به ازدواج موقت و شرایط آن اشاره ای داشته باشیم.
صیغه موقت چیست؟
در دین شیعه یکی از روش های عقد، عقد موقت است که به آن صیغه موقت هم می‌گویند. صیغه موقت در واقع نقطه مقابل عقد دائم است، بدین صورت اجرا می‌شود که زوجین در مدت زمان مشخص که در عقد نامه می‌آید از یکدیگر جدا می‌شوند و مرد واقف است تا مهریه و نفقه مشخص شده را به صورت تمام و کمال به زن پرداخت کند.
برای اینکه عقد موقت جاری شود، کافی است زن و مرد جمله صیغه را بخوانند و پس از آن با یکدیگر محرم هستند و می‌توانند شبیه زوجین رابطه خود را ادامه بدهند. همچنین جملاتی که برای زن و مرد در صیغه موقت باید منعقد بشود، متفاوت است. اما اگر هم مرد و هم زن نخواهند خودشان جملات را مطرح کنند، می‌توانند از یک وکیل بخواهند که قرائت کند.
- اگر زن نماینده به مطرح کردن جملات باشد بدین صورت است « زوجتک نفسی فی المده المعلومه، علی المهرالمعلوم » و مرد می‌تواند در صورت قبول کردن، بگوید « قبلت ».
- اگر مرد نماینده به مطرح کردن جملات باشد بدین صورت می‌باشد « زوجت موکلتی (اسم مونث) نفسی، فی المده المعلومه، علی المهر المعلوم » و همچنین اگر زن جواب مثبت می‌خواهد بدهد باید بگوید « قبلت التزویج »
- اگر شخص سومی به نمایندگی بخواهد جملات را منعقد کند بدین صورت است:« زوجت موکلتی (اسم مونث) موکلی (اسم مذکر) فی المده المعلومه علی المهر المعلوم » و سپس از نمایندگی مرد پاسخ دهد « قبلت التزویج لموکلی (اسم مذکر) »
مطالعه پیشنهادی: بهترین وکیل خانواده
شرایط صحیح و شرعی بودن صیغه چیست؟
برای اینکه شرعی و قانونی بودن صیغه موقت نمایان باشد، باید شرایطی رعایت شود. این شرایط نظیر است از:
- شرایط عقد موقت
- شرایط صحیح بودن عقد ( فقط مختص به صیغه موقت است)
در صورت نبود هر یک از شرایط فوق، عقد نکاح صحیح نمی‌باشد. همچنین شرایط عمومی و اختصاصی برای عقد موقت متفاوت است.
شرایط عمومی برای صحت عقد نکاح: رضایت داشتن طرفین و نبود موانع برای ازدواج مانند باکره بودن دختر یا شوهر نداشتن زن.
شرایط اختصاصی برای صحت نکاح موقت: تعیین نمودن مدت زمان عقد و مهریه.
قوانین ارث در صیغه موقت
همانطور که می‌دانید هنگامی که زن و مرد به عقد دائم یکدیگر در آمده باشند و یکی از طرفین فوت نماید و آن هنگام ارثی به فرد واجد حیات تعلق می‌گیرد. اما در ارتباط با عقد نکاح اینگونه نیست و اگر مرد یا زن فوت نماید، هیچ ارثی به دیگری تعلق نمی‌گیرد! مگر آنکه در وصیت نامه فرد فوت شده آمده باشد.
همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم، زن و مردی که تعهدات ازدواج خود را به صورت موقت انجام داده باشند هیچ ارثی به آن‌ها تعلق نمی‌گیرد! اما اگر حاصل عقد، فرزند یا فرزندانی باشد آن‌ها می‌توانند از پدر یا مادر فوت شده خود ارثی را به خود اختصاص دهند.
شرایط نفقه در صیغه موقت
یکی از سوالاتی که در خصوص عقد موقت همواره مطرح می‌شود، در مورد نفقه زن در زمینه نکاح موقت است. به بیان دیگر، آیا نفقه دادن مرد در عقد موقت واجب است؟ اگر نه، پس شرایط نفقه در عقد موقت چگونه است؟ همانطور که می‌دانید در عقد دائم مرد حتما باید نفقه همسر خود را تامین کند و اگر مرد بخواهد تکلیف واجب خود را از سر باز کند، ضمانت‌های اجرایی در قانون تعریف شده است که زن قادر است با مراجعه به دادگاه قضایی نفقه خود را بگیرد.
بر طبق قانون مدنی، مرد الزامی به پرداخت کردن نفقه همسر موقت خود ندارد. بلکه زمانی نفقه به زن تعلق دارد که توافقی حاصل شده باشد یا عقد بر مبنای مرد جاری شده باشد و همچنین در حین عقد حتما شرط شود که همسر موقت خود نفقه تعلق می‌گیرد.
عده زن در ازدواج موقت
عده زن بدین معنی است، که زن چه هنگام باید صبر داشته باشد تا بتواند ازدواج مجدد به صورت دائم یا موقت داشته باشد. جالب است بدانید هدف از وجود عده برای مشخص نمودن، حامله بودن زن است که آیا از شوهر فوت شده یا جدا شده خود حامله است یا خیر.
مدت زمان عده به دین صورت اندازه گیری می‌شود که اگر زن به اندازه ۲ بار عادت ماهانه خود را نداشته باشد، باید حتما دنبال علت آن باشد. همچنین اگر علت آن فرزندی باشد نمی‌تواند به ازدواج موقت یا دائم داشته باشد.
مطلب پیشنهادی : صیغه ۹۹ ساله
نتیجه
عقد موقت از آن دسته عقدهایی است که هم مرد و هم زن باید از آن اطلاع داشته باشند و شرایط آن را بداند تا صیغه موقت شرعی و قانونی را به دنبال داشته باشد. برای اطلاع از سایر قوانین که هر فردی باید از آن‌ها مطلع باشد، توصیه می‌شود سایر مقالات سایت ایران وکالت را مطالعه کنید.
سؤالات متداول
آیا میتوان دختر باکره را صیغه کرد؟
برای صیغهی دختر باکرهی رشیده، اجازهی پدر یا جد پدری دختر نیاز است. اگر هیچیک در دسترس نباشند، صیغه بدون اجازه پدر قابل اجراست.
آیا برای صیغه موقت خطبه‌ی طلاق جاری می‌شود؟
خیر. برای صیغه خطبه طلاق جاری نمی‌شود. پس از پایان یافتن زمان مقرر، دو نفر دیگر زن و شوهر نیستند.