از جمله مهم ترین جرایم مالی که می‌توان به آن اشاره کرد، جرم کلاهبرداری است. در این گونه از جرایم شخص با متوسل شدن به وسایل متقلبانه، طرف مقابل خود را فریب داده و به این وسیله اموال دیگری را به به نفع خود می‌برد. در این صورت فرد فریب خورده با اراده خود اموال خود را تقدیم شخص کلاهبردار می‌کند. البته صرفا گفتن یک دروغ ساده به مثابه کلاهبرداری نیست و بایستی در طول این پروسه تقلبی صورت گرفته باشد تا طرف مقابل اغفال شود.
در نتیجه جرم کلاهبرداری بر خلاف سرقت مال، با استفاده از وسایل متقلبانه صورت می‌گیرد. بعد از آن شخص فریب خورده و با اختیار خود اموال یا مبالغی را در اختیار شخص کلاهبردار قرار می‌دهد. در ادامه با ایران وکالت همراه باشید تا به بررسی جرایم مربوط به حوزه کلاهبرداری بپردازیم.
تعریف کلاهبرداری
یکی از جرایم پیچیده ای محسوب می‌شود، زیرا تقلب کردن ممکن است مصداق‌های بیشماری داشته باشد. امروزه با وجود امکانات ارتباط‌های جمعی بسیار و مختلف، هرروز راه کارهای جدید‌تری ابداع و مورد استفاده قرار بگیرد. مجازات کلاهبرداری معادل است با حبس و همچنین پرداخت جزای نقدی، بازگرداندن مال به همراه ضرر ها و زیان‌های آن به صاحب اصلی آن است. از جمله جرایمی که در دسته کلاهبرداری محسوب می‌شوند عبارتند از:
- تبانی چند شخص برای تصاحب مال غیر.
- معرفی عرض مال خود به مال غیر و انجام فعالیت‌هایی برای آن.
- سلب مالکیت ملک .
- اظهارات دروغین و خلاف واقع مدیرا نو موسسین شرکت ها با مسئولیت‌های محدود.
- تقویم متقلبانه سهم شراکت غیرنقدی به مبالغ بیش از مقدار واقعی.
- فروختن ارزهای دولتی در بازارهای سیاه
- جعل عنوان نمایندگی‌های بیمه.
- خیانت یا تبانی برای ثبت ملک به نام دیگری و یا تصرف کردن مال.
- خودداری از استرداد برای حقوق طرف مقابل.
- به مصرف رساندن ارزهای دولتی برای موارد غیر از خرید کالا.
کلاهبرداری چگونه شکل می گیرد؟
در جامعه برخی اوقات مشاهده یا شنیده می‌شود که فلان فردی کلاهبرداری کرده است و پول مردم را پس نمی‌دهد. اما در این شکل از موارد بایستی توجه کرد که پرداخت نکردن قرض یا دیون، صدور چک‌های بی محل را نمی‌توان کلاهبرداری حساب کرد. بلکه برای این که یک عمل کلاه برداری صورت بگیرد نیاز به این است که عناصر کلیدی این موضوع در مورد آن شخص صدق کند.
بنیادی ترین و اولین عنصر یا شرط قانونی برای این که یک فرد را کلاهبردار بنامیم این است که دروغ گو باشد و از وسال متقلبانه برای فریفتن اشخاص دیگر استفاده کند. بطور مثال فرد برای بردن اموال یا مال مردم خود را به دروغ، یک پزشک معرفی می‌کند. پس از آن با جواز طبابت را نیز جعل کند و یا این که به وسیله ابزار متقلبانه خود را به ارگان‌های دولتی و غیره معرفی کند.
دومین عنصر فریب خوردن و یا اغفال شدن قربانی می‌باشد. به معنای این است که سیاست و مانور بزهکارانه شخص کلاهبردار در بین مردم تاثیر گذار باشد و مال خود را در اختیار فرد کلاهبردار قرار دهد. باید توجه داشت هنگامی که این سه شرط درباره این فرد صدق نکند کلاه برداری صورت نگرفته است.
مجازات کلاهبرداری
طبق ماده یک قانون تشدید مجازات، مجازات کلاهبرداری و یا اختلاس یک تا هفت سال حبس بعلاوه جریمه نقدی (در حق دولت) معادل با مالی که فرد کلاهبردار اخذ کرده باشد. همچنین شخص مجرم به رد اصل مالبه صاحب واقعی آن محکوم می‌شود.
نحوه شکایت
- مراجعه به یکی ار دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی، نخستین قدم برای ثبت شکایت جرم کلاه برداری به حساب می‌آید. مهمترین نکته‌ای که باید در ثبت شکایات جرایمی مانند کلاه برداری دقت نمود این است که فرد کلاهبردار چگونه این عملیات را انجام داده است و تا چه مقدار میزان به قربانی وارد کرده است.
- پس از آن که شکواییه ثبت شد، بر طبق محل وقوع جرم و همچنین دادسرای مربوطه که پرونده به آن ارجاع شده، تحقیقات مقدماتی آغاز می‌شود. چنانچه فرد شاکی مدارک و ادله کافی برای متهم کردن شخص کلاهبردار داشته باشد، قاضی مستلزم است که با قید وثیقه قرار مجرمیت آن فرد را صادر کند.
مزایای طرح شکایت توسط وکیل
با توجه به این که جرم کلاهبرداری پیچیدگی‌های خاص خود را دارد بنابراین پیشنهاد می‌شود که قبل از این که شکایت خود را طرح کنید با یک وکیل یا از یک مشاوره حقوقی در این باره مشورت کنید. چرا که اثبات آن برعهده شخص شاکی بوده و ناآگاهی از قوانین آن می‌تواند سبب ضایع شدن حق مالباخته شود.
کلاهبرداری اینترنتی
در این نوع از کلاه برداری ها فعالیت بدون آگاهی فرد مال باخته انجام می‌شود. در این موارد شخص کلاهبردار با تغییر یا محو داده‌ها، مختل نمودن سامانه، وجهی یا مالی را به تصاحب خود در می‌آورد. این شخص برای انجام این امور از روش‌های متقلبانه‌ی رایانه‌ای استفاده می‌کند. مجازات این نوع از جرایم رایانه‌ای در ایران شامل پرداخت نقدی، رد مال و همچنین حبس می‌شود (۱ الی ۳ سال حبس و رد مال به صاحب اصلی آن می‌باشد)
رسیدگی پرونده های کلاهبرداری اینترنتی چه مدت طول می کشند؟
در حالت کلی سرعت و روند رسیدگی به پرونده‌های قضایی قابل پیش بینی نیست. به همین علت نمی‌توان زمان معینی را برای این امور تعیین کرد. ولی باید توجه نمود که در پرونده‌های بی نوبت مانند جرایم کلاه برداری رایانه ای نیز نوبت باید رعایت شود. همین علت می‌تواند باعث شود تا انجام این گونه امور زمان بر شود.
سخن پایانی
در آخر بایستی بیان کرد که فرهنگ نادرست عدم استفاده کردن از تجربیات و علم یک وکیل و یا حتی یک مشاور حقوقی قبل از انجام امورات وابسته به علم حقوق مانند انعقاد قراردادهای گوناگون، سبب شده تا حجم بسیاری از پرونده‌های کیفری و حقوقی درباره جعل و کلاه برداری باشد. پس در نتیجه باید به این باور رسید که یک وکیل می‌تواند نقش مهمی در پیگیری درست مسیر پرونده داشته باشد. همچنین تضمین بازگردانی دارایی‌های از دست رفته و یا حداقل کاسته شدن ضررهای متحمل شده برای فرد یکی از مزایای استفاده از کمک های یک وکیل است.
کلاهبرداری به چه معناست؟
در این نوع از جرایم فرد با متوسل شدن به ابزار تقلب، طرف مقابل خود را فریب داده و به این سبب اموال دیگری را به به نفع خود می‌برد.
مجازات کلاهبرداری چیست؟
طبق ماده یک قوانین تشدید مجازات، در این موارد مجازات کلاهبرداری یک تا هفت سال حبس بوده، بعلاوه جریمه نقدی معادل با مالی که فرد کلاهبردار اخذ کرده باشد.