به افرادی که پس از قبولی در آزمون کارشناسی دادگستری اقدام به فعالیت می‌کنند، کارشناس دادگستری گفته می‌شود. در برخی از پرونده‌های قضایی، قاضی به تنهایی نمی‌تواند اظهار نظر کند یا بطور کامل در آن زمینه تخصص ندارد. در اینجا کارشناسان رسمی به کمک قاضی می‌آیند تا نظر تخصصی خود را طی گزارش‌های به دست آورده ارائه دهند. از این رو قصد داریم تا در این مقاله به بررسی وظایف کارشناسان دادگستری بپردازیم. همراه ما باشید تا به جواب سوالات مربوط به کارشناسان دادگستری خود، دست یابید.
همه چیز در مورد کارشناسان دادگستری
در بالا گفته شد قاضی مسئول رسیدگی به پرونده‌های قضایی است. این فرد برای دادن رای عادلانه باید بر علم حقوق مسلط باشد تا علوم دیگر. بنابراین قاضی در سایر چون پزشکی، ساختمان‌سازی و موارد دیگر نمی‌تواند بطور صحیح اظهار نظر کند و برای بررسی این اختلافات نیاز به تجربه، علم و راهنمایی فرد معتبر دیگری دارد. این فرد نمی‌تواند صرفاً به دلیل داشتن مدرک، هر فردی باشد. بلکه این فرد علاوه‌بر داشتن مدرک باید مراحل صلاحیت اظهار نظر را گذرانده باشد، تا بتواند به ارائه نظر بپردازد.
کارشناس دادگستری فردی معتبر در این زمینه است. کارشناس در معنای لغاتی به معنای دانای کار است. کارشناسان براساس وظایفی که دارند پس از ارجاع امر به آن‌ها باید در محل مورد نظر حضور پیدا کنند و گزارشات به دست آورده خود را ارائه دهند. این کارشناس پس از گذراندن دوره‌های صلاحیت به پروانه کارشناسی خود دست می‌یابد. با استفاده از سایت استعلام وضعیت کارشناسان، می‌توانید به بررسی و استعلام پروانه کارشناسان بپردازید تا بطور مطمئن بتوانید از این کارشناسان در زمینه‌های مختلف کمک بگیرید. در نتیجه باید گفت کارشناس دادگستری کسی است که با گذراندن آزمون کارشناسان رسمی و کسب پروانه کارشناسی رسمی و با توجه به تبحر و مهارتی که دارد، به کمک قاضی در پرونده‌های مختلف می‌رود تا با توجه به نظر او و تصمیم نهایی قاضی، رای صادر شود.
آیا می‌توان از کارشناسان دادگستری به عنوان یک شغل یاد کرد؟
باید گفت کارشناسی دادگستری یک اعتبار است که پس از قبولی در آزمون‌های صلاحیت به افراد داده می‌شود، تا در صورت ضرورت بتوان از تخصصشان استفاده کرد. بنابراین با توجه به وظایف این کارشناسان، که در ادامه مقاله آن‌ها را ذکر می‌کنیم، می‌توانید از کارشناسان دادگستری به عنوان یک شغل یاد کنید.
کارشناسان دادگستری و وظایف آن‌ها
از جمله وظایف کارشناسان دادگستری می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- در امور ارجاعی که در حیطه صلاحیت آن‌ها است، اظهار نظر تخصصی کرده و نظر خود را به صورت کتبی در مهلت مقرر به مرجع یا قاضی تحویل دهد.
- از مهم‌ترین وظایف کارشناسان دادگستری می‌توانیم به نگهداری ارائه کتبی خود به مدت ۵ سال اشاره کنیم.
- از دیگر وظایف کارشناسان رسمی می‌توانیم به اعلام موضوع به صورت کتبی، در صورتی که جهات رد کارشناسی با جهات رد دادرس یکی باشد اشاره کنیم. اگر کارشناس خلاف این مورد عمل کند، به مجازات انتظامی محکوم می‌شود و از آن به عنوان یک متخلف یاد می‌کنند.
- کارشناسان باید در زمان اعلام نظریه خود به صورت صریح نکات ضروری و توضیحات تبیین نظریه خود را منعکس کنند.
- کارشناسان باید در جلسه دادرسی که مقام صلاحیت‌دار معین کرده است، حضور پیدا کند. در غیر این صورت عذر آن موجه نیست.
- حفظ اسرار شغلی از دیگر وظایف کارشناس رسمی دادگستری است. که در صورت حفظ نکردن آن محکوم به حبس از ۶ ماه تا الی ۲ سال خواهد بود.
- کارشناسان دادگستری نباید از هر شخصی وجه مالی دریافت کنند، مگر دادگاه یا وزارت دادگستری این موضوع را تعیین کرده باشد. در صورت تخلف کارشناس در این مورد، به عنوان رشوه گیرنده مجازات می‌شود.
- زمانی که دستمزد کارشناسی به عهده معسر باشد، کارشناس باید به صورت رایگان اظهار نظر کند.
- رعایت نزاکت و احترام در اظهار نظر کارشناس امری مهم و از وظایف کارشناس شناخته می‌شود.
- از دیگر وظایف کارشناس می‌توانیم به داشتن دفاتر برای بایگانی نامه‌های کارشناسی اشاره کنیم.
پس بطور کلی وظایف کارشناسان دادگستری شامل تحلیل اسناد و بررسی مدارک، تهیه گزارشات، شرکت در دادگاه به عنوان شاهد، تحلیل مالی و تعیین خسارت است.
فرق بین کارشناس رسمی و غیر رسمی دادگستری
کارشناس رسمی دادگستری فردی است که علاوه‌بر داشتن تخصص و علم کافی، اقدام به دریافت پروانه کارشناسی خود نیز کرده است. ولی کارشناس غیر رسمی تنها دارای تخصص لازم است و اقدام به دریافت پروانه خود نکرده است. این نوع کارشناس زمانی انتخاب می‌شود که نتوان به کارشناس رسمی دسترسی پیدا کرد.
شرایط شرکت در آزمون کارشناسی دادگستری
آزمون کارشناسی دادگستری هر دو الی سه سال یکبار برگزار می‌گردد. سوالات تستی این آزمون مربوط به رشته هر فرد است. برای ثبت نام در این آزمون یکسری شرایط لازم می‌باشد. این شرایط شامل داشتن مدرک تحصیلی کارشناسی به بالا است. این مدارک باید از دانشگاه‌های معتبر داخلی یا دانشگاه‌های خارجی مورد تایید وزارت علوم باشد. فارغ التحصیلان رشته‌های زیادی چون صنعت و فن، ارزشیابی اموال منقول، راه و ساختمان، امور پزشکی، قضایی و… می‌توانند در این آزمون شرکت نمایند. همچنین برخی از افراد با داشتن سابقه کاری ۱۵ سال به بالا با داشتن هر نوع مدرک کارشناسی می‌توانند در این آزمون شرکت نمایند. در نهایت داشتن گواهی اشتغال از دیگر شرایط لازم برای شرکت در این آزمون می‌باشد.
آزمون کارشناس رسمی و انواع آن
آزمون‌های مختلفی برای کارشناسان رسمی برگزار می‌شود که نهاد و سازمان ارجاع دهنده آن‌ها با هم متفاوت است. با این حال وظایف کارشناسان در تمامی این نهادها یکسان می‌باشد. این آزمون‌ها شامل آزمون کارشناسان رسمی دادگستری است که نهاد برگزار کننده آن کانون دادگستری می‌باشد. آزمون کارشناسان رسمی نظام مهندسی که زیر نظر کانون قوه مجریه برگزار می‌شود، از دیگر انواع آزمون کارشناسی رسمی است. در آخر می‌توان از آزمون کارشناسان رسمی قوه قضاییه که زیر نظر قوه قضاییه برگزار می‌گردد، یاد کرد.
برای دستیابی به پروانه کارشناسی دادگستری باید مراحل مختلفی را گذراند. ابتدا در آزمون تستی رشته تخصصی خود شرکت کرد تا پس از قبولی در آن، بتوان در آزمون شفاهی حضور یافت. پس از آن باید دوره یک ساله کارآموزی را در مراجع تعیین شده طی کرد، تا در مراسم اتیان سوگند، در حضور رئیس دادگستری استان به شما پروانه کارشناسی اعطا گردد.
/سلب مسئولیت: تحریریه‌ی ایران وکالت در تهیه این محتوای تبلیغاتی نقش نداشته و مسئولیتی در قبال صحت آن ندارد./