یکی از اصلی ترین و به نوعی نیز می توان گفت مهمترین مسئله که برای هر فردی وجود دارد و در هر زمانی با آن روبرو خواهد شد، ازدواج است. ما نیز در این مقاله می خواهیم به مقوله ازدواج دختران با اذن پدر بپردازیم. همانطور که می دانید اجازه پدر در ازدواج دختر ضروری بوده و در غیر این صورت ازدواج غیر نافذ (غیر قابل اجرا) خواهد بود.
به دلیل تغییرات عمده ای که در نسل ها به وجود آمده است، رسوم مربوط به مقوله ازدواج نیز بسیار متفاوت تر از گذشته می باشد. بر خلاف این دگرگونی، برخی قوانین هنوز پابرجا مانده که اجازه پدر در ازدواج دختر یکی از آنها می باشد.
مواردی که اجازه پدر در ازدواج دختر الزامی است
طبق قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، ازدواج دختری که سن آن بالای ۹ سال باشد (سن تکلیف) منوط به اجازه پدر و یا جد پدری می باشد. اجازه پدر در ازدواج دختر به صورت کاملا خاص و مربوط به فرد مشخص می باشد. بهتر است این مورد را بدانید که به غیر از پدر، دیگر اعضای خانواده اختیار اجازه برای ازدواج دختران را ندارند.
مطالعه بیشتر: هر آن چیزی که باید در مورد درخواست مهریه پس از جدایی زن و شوهر بدانید.
اجازه پدربزرگ برای ازدواج
بر طبق ماده ۱۰۴۳ که از فقه امامیه است، اجازه ازدواج دختران به پدر و همچنین همزمان به جد پدری داده شده است. البته بعضی از حقوق دانان اعتقاد دارند که در حال حاضر با توجه به نظارت مستقیم پدر در تربیت دختران و همینطور بر طبق سیاق این ماده که اولویت صدور اجازه ازدواج برای پدر است، باید مسئله تقدم و تاخر را رعایت نمود.
اگر پدر و همچنین جد پدری فرزند دختر در قید حیات بودند، اجازه پدر برای ازدواج دختر نسبت به اجازه جد پدری اولویت بالاتری دارد.
دادگاهی شدن پدر در صورت مخالفت با ازدواج
اگر به هر دلیلی پدر با ازدواج دختر خود مخالفت کرد، دختر در صورت مخالفت می تواند با مراجعه به دادگاه و همچنین معرفی فرد مورد نظر برای ازدواج، درخواست صدور حکم ازدواج به دلیل مخالفت پدر را داشته باشد. با انجام این کار پدر دختر باید به دادگاه رفته و برای مخالفت خود دلایل قانع کننده ای را ارائه کند.
در صورت قانع نشدن دادگاه از دلایل و یا عدم ارائه علت موجه از مخالفت با ازدواج، دادگاه می تواند نکاح را تایید و اجازه برای ازدواج دختر را صادر کند.
نکته: اختیار اجازه پدر در ازدواج دختر محدودیت های خاصی نیز دارد و اگر در این زمینه منافع دختر به خطر بیافتد، این اختیار از وی سلب می شود و پدر دیگر ولایتی بر دختر نخواهد داشت.
عقد بدون اذن پدر
به طور کلی دفاتر ازدواج حق ثبت هیچگونه نکاهی بدون حضور و رضایت پدر را ندارند. در صورت ارتکاب نیز با مجازات روبرو خواهند شد. اما از طرفی امکان دارد که بدون ثبت در دفاتر رسمی، دختر و پسر برای عقد اقدام کنند. در این صورت می توان گفت که عقد غیرقانونی بوده و تا زمان دریافت اجازه پدر، صحیح نیست.
نکته: در صورتی که پدر و یا جد پدری در قید حیات نباشند، دختر می تواند ازدواج کند.
پشیمانی پدر از اذن ازدواج
پس از کسب اجازه پدر در ازدواج دختر به صورت واضح دیگر نمی توان آن اجازه را پس گرفت. پدر با اجازه ای که برای ازدواج دختر داده است، عقد غیر قانونی را به عقد صحیح تبدیل کرده و دیگر حق بازپس گیری آن را ندارد.
اذن پدر برای ازدواج موقت
اجازه پدر برای ازدواج دختر به صورت دائم و یا حتی موقت، کاملا ضروری بوده البته اگر دختر باکره باشد. طبق ماده ۱۰۴۳ قانون مدنی کشور اجازه پدر برای نکاه دختر باکره لازم است.
ازدواج دختر سی ساله
در ماده ۱۰۴۳ که قبلتر نیز به آن اشاره شد، به صراحت آمده است که مواردی همچون تحصیلات دختر، سن و یا شغل هیچگونه تاثیری در اجازه پدر ندارد. تنها موردی که در آن ولایت پدر بر دختر ساقط می شود، از بین رفتن بکارت به دلایل مختلف (مشروع و یا نامشروع) می باشد.
آیا اجازه پدر در ازدواج دوم لازم است؟
در قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران تنها مسئله بکارت دختران مطرح است. برای نمونه اگر دختر پس از ازدواج اول و جدایی ( طلاق توافقی ، طلاق رجعی و یا دیگر موارد) همچنان باکره باشد، برای ازدواج بعدی خود (موقت و یا دائم) به اذن پدر نیاز دارد.
کلام پایانی
ما در این مقاله از ایران وکالت به مسئله بسیار مهم اجازه پدر در ازدواج دختر پرداخته و همچنین به نکات مهم در مورد این مقوله نیز اشاره نمودیم. شما می توانید در صورت وجود هرگونه سوال و یا ابهام در این زمینه، با مشاوران ما در ایران وکالت تماس برقرار نموده و از مشاوره تخصصی به صورت رایگان بهره مند شوید.