مدارک لازم برای اثبات مالکیت

اثبات کردن مالکیت ملک از رایج‌ترین دعاوی ملکی می‌باشد و بارها پیش آمده است که دو یا چند نفر بر سر یک ملک، طرع دعوی می‌کنند. چنانچه که هر یک از ‌آن‌ها اختلافاتی در این موارد صورت می‌گیرد. این امر، مستلزم داشتن مدارک برای اثبات مالکیت ملک می‌باشد.

در واقع برای اثبات مالکیت ملک، هر فردی که خود را مالک یا صاحب ملک می داند باید با استفاده از دلایلی مانند اسناد و سند، شاهد، تصرف و یا سوگند، مالکیت خود را نسبت به آن ملک ثابت کند.حال در ادامه به بررسی مدارک لازم برای اثبات مالکیت و نکات مهم در مورد این موضوع می پردازیم.

مالکیت چیست؟

مالکیت ملک، به رابطه اعتباری‌ای گفته می‌شود که بین یک شخص و یک ملک وجود دارد و شخص این امکان را داردبا داشتن مدارک لازم برای اثبات مالکیت آن ملک، از جمیع انتفاعات موجود آن سود ببرد و کسی نمی‌تواند مانع وی شود.در واقع ملکیت را به صورت تمام و کمال در اختیار می‌گیرد.

مالکیت ملک می‌تواند از طریق یک معامله، توسط فردی به ارث و یا از طریق احیای اراضی کسب کند که به دو دسته عمومی و مالکیت خصوصی تقسیم می‌شود.

چگونه باید مالکیت خود را اثبات کنیم؟

مالکیت یکی از حقوق ابتدایی می‌باشد که از اولین جوامع بشری همواره وجود داشته است. افراد از گذشته تا به امروز، همواره به دنبال افزایش اموال خود بوده. در وضعیتی که بر سر مالکیت مالی بین چند نفر اختلافی به وجود بیاید، هر یک که موفق به اثبات مالکیت و ارائه مدارک مربوط به مالکیت خود در محکمه شوند، صاحب آن مال یا اموال خواهد شد. ضمنا در هر مرحله از فرآیند اثبات مالکیت، این امکان وجوددارد که از وکیل تصرف عدوانی مشاوره بگیرید.

اثبات مالکیت بر ملک بر کدام قوانین مدنی استوار است؟

طبق ماده‌ی ۲۲ ثبت، همین که ملکی مطابق قانون با احراز مدارک لازم برای اثبات مالکیت، اثبات شود و در دفتر املاک به ثبت رسیده؛ دولت فقط کسی را که ملک به نام او ثبت شده یا ملک را مزبور به او منتقل شده باشد یا این انتقال نیز در دفتر املاک به ثب رسیده یا اینکه ملک مزبور از ملک رسمی ارثا به او رسید باشد را مالک خواهد شناخت.

دادگاه فقط فردی را مالک می‌داند که اسم او در سند درج شده باشد؛ بنابراین باید دعوای اثبات مالکیت طرح کنید و برای اثبات کردن اینکه شما مالک ملک هستید باید مدارک اثبات مالکیت و مستندات معتبری را ارائه کنید که این مدارک و مستندات می‌تواند از قبیل دریافت یا اخذ سند مالکیت سند مالکیت، شاهد، متصرف بودن و یا سوگند باشد.

مدارک مورد نیاز برای اثبات مالکیت چه چیزهایی را شامل می شود؟

سند

سند، مهم‌ترین دلیل اثبات مالکیت است. سند نوشته‌ای می‌‌‌باشد که در مقام دعوی قابل استناد باشد و به دو دسته عادی و رسمی بخش بندی می‌شود. هرگاه شخصی در مقام مالکیت در صورت اختلاف بر سر مالکیت، سند رسمی خود را به عنوان مالک ملک ابزار نماید و طرف دیگر در جهت اثبات مالکیت خود سند عادی را ابزار نماید، سند رسمی مقدم‌تر می‌باشد.

سایر  هم در تعارض با مفاد سند رسمی که مالکیت دارنده‌ آن را اثبات می‌کند؛ دارای قوه اثباتی نخواهند بود.( مخصوصا در مورد اموال غیرمنقول که مالکیت فقط به موجب سند رسمی اثبات می‌گردد. حال در صورتیکه مدعی، برای اثبات مالکیت خود به سند عادی استناد نماید و طرف مالک دارای سند رسمی باشد، طبیعی است که قانون و یا بهترین وکیل شهرداری قانونی، دارنده سند رسمی را مالک خواهد شناخت.

شاهد

سوالی که در بحث مالکیت مطرح می‌شود این است که چگونه یک شاهد می‌تواند از مدارک لازم برای اثبات مالکیت باشد؟ لازم به ذکر است بدانید که اگر شخصی شرایط شهادت را در چارچوب قانون داشته باشد، می‌تواند بر مالکیت شخص بر آن ملک یا مال در دادگاه گواهی بدهد. با وجود اینکه سند، برای اثبات مالکیت بسیار مهم است؛ اما ارزش شاهد هم نیز تاثیر زیادی دارد. زیرا در برخی از موارد با داشتن شاهد می‌توان مالکیت بر اموال را ثابت کرد.

زمانی که شهادت برای اثبات ملکیت اقامه گردد، نمی‌تواند مالکیت مدعی که دارای سند رسمی است، اثبات کند. درواقع، مدعی و خواهان می‌توانند با شهادت شواهد، به عنوان یکی از مدارک لازم برای اثبات مالکیت معتبر مبنی بر اینکه مال یا ملک در گذشته به تصرف خواهان بوده و شخصی که دارای سند بوده با فریبکاری یا هر روش دیگری اموال را مورد تصرف قرار داده است، از آن به عنوان یک ادله‌ی قانونی مورد استفاده قرار می‌دهند.

تصرف

یکی دیگر سوالات متداول که پرسیده می‌شود این است که فردی اگر جایی را مورد تصرف خود دربیاورد، دلیلی مبنی بر اثبات مالکیت وی دارد؟ طبق ماده ۳۵ قانون مدنی باید گفت که تصرف به عنوان مالکیت، دلیل بر مالکیت است مگر اینکه خلاف آن ثابت گردد. بنابراین تصرف شخصی بر ملکی به این معناست که فرد متصرف مالک است.لازم به ذکر است که اماره‌ی ید یا همان تصرف، تا جایی اعتبار دارد که دلایل دیگری ماننده شواهد یا سند خلاف آن را اثبات نکند.

سوگند

قسم به نام خداوند برای وقوع امری از جانب مدعی علیه، در صورتیکه خوانده یا مدعی علیه از به زبان آوردن قسم برای وقوع امر متنازع فیه خودداری کند، از مدارک لازم برای اثبات مالکیت به حساب می‌آید. مدعی علیه، سوگند را به مدعی منتقل می‌کند و هرگاه سوگند بخورد، ادعای وی ثبت می‌شود.

در مورد قسم یا سوگند، توضیح این نکته بسیار ضروری است که زمانی اعمال خواهد شدکه ادله دیگری موجود نباشد و تنها در این صورت، نوبت به قسم یا سوگند خوردن می‌رسد. بنابراین هرگاه مدعی برای اثبات مالکیت خود بر روی اموال ادله‌ای نداشته باشد، از طرف مقابل درخواست سوگند می‌نماید و از آن به عنوان یکی از مدارک اثبات ملک می‌توان استفاده کرد و اتیان سوگند او، مالکیت مدعی ثبت میگردد.

و در اخر می‌توان گفت که ادعای اثبات مالکیت یکی از انواع رایج ترین دعاوی ملکی می‌باشد که افراد برای تحقق خود در ارتباط با مالکیت اموالی، با ارائه‌ی مدارک مورد نیاز برای اثبات مالکیت، اقدامات حقوقی لازم را انجام می‌دهند و خواسته خود را محح می‌سازند.