مراحل وصول چک حقوقی [سال ۱۴۰۳]

چک یکی از رایج ترین اوراق بهادار است. در دنیای مدرن استفاده و آگاهی از قوانین و مقررات کشور در رابطه با وصول چک حقوقی به قدری ضروری است که در صورت عدم اطلاع ممکن است دچار آسیب زیادی می‌شویم. طبق مقررات جدید صدور چک مصوب ۱۳۷۲ قوانین جدیدی را در خصوص صدور چک و وصول آن بیان کرد و همچنین وظایف بانک‌ها و دارندگان چک را یان کرده است.

اما قانون جدید که در سال ۹۷ مصوب شد، ضوابط جدیدی را در خصوص چک و برگشت آن بیان کرده است.

تعریف چک: طبق ماده ۳۱۰ قانون تجارت، چک ابزاری است که به موجب آن صادرکننده تمام یا قسمتی از وجوهی را که نزد بانک در اختیار دارد، کلاً یا جزئی از آن را به شخصی دیگر واگذار می‌کند. به بیانی ساده‌تر، وصول چک حقوقی، وسیله‌ای برای پرداخت یا معامله است که کسبه و تجار از آن برای انجام معاملات خود بهره می‌برند. مشکلی که در خصوص چک امکان بوجود آمدن آن است، در واقع هنگامی است که شخص صادر کننده چک به موقع تعهد خود را عمل نکند.

در این حالت دارنده چک این اجازه را دارد که از فرد صادر کننده چک شکایت کند. فرد شکایت خود را از سه طریق می‌تواند اعمال کند:

• روش کیفری وصول چک حقوقی
• وصول چک حقوقی
• وصول چک حقوقی از طریق اداره ثبت

با ما در ایران وکالت همراه باشید.

تعریف چک حقوقی

هنگامی که یک چک برگشت داده می شود، نحوه ردیابی چک به عوامل مختلفی بستگی دارد. اغلب فرض بر این است که بهترین راه برای وصول چک حقوقی از طریق دادرسی کیفری است و ردیابی چک و درخواست چک بی اثر است. اما این یک تصور اشتباه است.

چک حقوقی چکی است که قابلیت تعقیب کیفری نداشته باشد و این عدم توانایی نتیجه مستقیم قانونی است که قانون‌گذار در نظر داشته است. برای اینکه بدانیم چک حقوقی چیست باید با انواع چک حقوقی آشنا باشیم.

انواع چک حقوقی

دسته اول چک حقوقی، چک هایی هستند که به طور کلی و طبق قانون قابل تعقیب نیستند و امکان شکایت کیفری از آنها نیست. این چک ها به شرح زیر است:

• چک سفید امضا
• چک تضمینی
• چک پرداخت وجه از بانک
• بررسی بدون تاریخ
• چک مدت‌دار
• چک‌های صادر شده بابت معاملات غیرقانونی یا سود ربوی

دسته دوم چک‌های حقوقی، چک‌هایی هستند که هیچ کدام از انواع فوق نمی باشند. ولی ظرف مدت ۶ ماه برای اخذ گواهی عدم پرداخت مهلت دارند. در این صورت، فقط از نظر حقوقی و قانونی، چک قابل پیگیری است. برای کسب آگاهی و اطلاعات بروز در این خصوص، می‌توانید با یک بهترین وکیل چک مجرب در ارتباط و مشاوره بگیرید.

مراحل وصول حقوقی چک

مراحل وصول چک حقوقی، مانند سایر دعاوی حقوقی است . برای پیگیری حقوقی چک، ابتدا باید با پر کردن برگه دادخواست، که در آن اطلاعات خودتان به عنوان خواهان دعوی، اطلاعات افراد خواهان دعوی، موضوع دعوی را مطرح کرده و دلایل خود را ثبت نموده و به دفتر دادگاه ارائه دهید.

دادگاه برای شما وقت تعیین می کند. پس از رسیدگی دادگاه، در صورت صدور رای به نفع شما، شاکی به احتمال زیاد تجدیدنظرخواهی خواهد کرد و در صورت کافی نبودن این دلایل، مجددا همان رای دادگاه بدوی به تایید می‌رسد. تمام این مراحل باید به طرفین اختلاف از طریق ابلاغیه اطلاع داده می‌شود. پس از آن حکم باید برای اجرا به دفتر اجرائیه منتقل شود. فرد محکوم از تاریخ صدور اجرائیه ۱۰ روز فرصت دارد تا حکم را اجرا کند.

طلبکار می‌تواند برای پرداخت بدهی خود و در صورت عدم انجام آن در این مهلت، تقاضای توقیف کالا را مطرح کند و در صورتی که محکوم، مال و یا کالایی برای توقیف نداشته باشد، می‌توانید از طریق دادگاه، حکم جلب شخص را گرفت.

مزایای وصول چک حقوقی

• اقامه دعوی علیه مسئولان با کلیه مسئولان از جمله ظهرنویسان امکان پذیر است.
• دستور ضمانت دعوی بدون تقدیم خسارت صادر می شود.

وصول چک حقوقی از راه اقامه حقوقی

دارنده چک می تواند علیه صادرکننده اقامه دعوی کند و از وی بخواهد علاوه بر خسارت تاخیر تادیه، مبلغ چک را نیز بپردازد. در صورتی که چک مورد نظر یا صادرکننده، ضامن پرداخت آن مبلغ را وارد کرده باشد، دارنده می‌تواند علیه ضامن‌ها و صادرکننده و ضامن‌ها نیز اقامه دعوی کند.

همه این اشخاص در مقابل دارنده چک مسئولیت تضامنی دارند. به این معنی که دارنده چک می تواند کل مبلغ چک را از هر کسی مطالبه کند. ضمنا دارنده می تواند ضمن دادخواست مطالبه وجه چک یا به موجب دادخواست جداگانه، خسارت تاخیر تادیه و خسارات مربوط به دادرسی را نیز مطالبه نماید. صادرکننده، ظهرنویسان و ضامنین نسبت به خسارات دادرسی نیز متضامنا مسئول‌اند اما خسارات تاخیر تادیه تنها از صادر کننده قابل مطالبه است.

مرجع قانونی پیگیری وصول چک حقوقی

به موجب رای وحدت رویه شماره ۶۸۸ در ماده هیات عمومی دیوان عالی کشور، دارنده چک می تواند اختیاری به دادگاه محل انعقاد قرارداد یا عقد یعنی محل صدور چک یا دادگاهی که بانک در آن واقع است مراجعه کند. به قاعده کلی صلاحیت نسبی ماده ۱۱ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی جهت اقامه دعوی به دادگاه محل سکونت مراجعه نماید.

مجازات وصول چک حقوقی پرداخت نشدنی

جریمه وصول چک حقوقی در ماده ۷ قانون صدور چک تعیین شده است. فرد به شش ماه حبس محکوم خواهد شد:

چنانچه مبلغ مندرج در متن چک از ده میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا پنجاه میلیون (۵۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال باشد به حبس از شش ماه تا یک سال محکوم می‌شود.

در صورتی که مبلغ مندرج در متن چک بیش از پنجاه میلیون (۵۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال باشد به حبس از یک تا دو سال و دو سال از نگهداری چک محروم می‌شود. در صورتی که صادرکننده چک، چک‌های بلامحل صادر کرده باشد، ملاک کل مبلغ مندرج در متون چک خواهد بود.

در صورت بررسی بیشتر مجازات وصول چک برگشتی، با بهترین وکیل وصول مطالبات مشورت کنید.

رفع سو پیشینه چک غیر قابل پرداخت

در صورت واریز وجه پرداخت نشده و انسداد آن تا زمان خروج، دارنده نهایتا تا یک سال یا ارائه چک به بانک یا ارائه سند رسمی یا نامه رسمی شخص حقوقی دولتی و یا صادرکننده یا صدور رای دادگاه مبنی بر پرداخت وجه صاحب حساب و مدت سه سال از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت و عدم تنظیم دعوای حقوقی یا کیفری توسط دارنده اثر منفی چک برگشتی را از بین می برد.

نتیجه گیری

با توجه به این مقاله ارائه شده درمورد وصول چک حقوقی، می‌توان گفت که آگاهی از قوانین و مقررات مربوط به وصول چک حقوقی امری بسیار ضروری است. قوانین جدید صدور چک و وصول آن، همچنین وظایف بانک‌ها و دارندگان چک، در سال‌های اخیر تغییر کرده است. چک حقوقی ابزاری برای پرداخت یا معامله است که کسبه و تجار از آن استفاده می‌کنند. در صورت عدم پرداخت چک، دارنده چک اجازه دارد از فرد صادرکننده شکایت کند.

انواع چک حقوقی شامل چک سفید امضا، چک تضمینی، چک پرداخت وجه از بانک، بررسی بدون تاریخ، و چک مدت‌دار است. آشنایی با این موارد به افراد و شرکت‌ها کمک می‌کند تا در معاملات خود دقت کنند و از حقوق خود حفاظت کنند. در صورت عدم آگاهی پیشنهاد می‌شود به بهترین مشاور حقوقی مشورت نمیایید.

سوالات متداول در خصوص وصول چک حقوقی