جرایم مربوط به قاچاق دارو

قاچاق دارو پس از مواد مخدر و اسلحه، وحشتناک‌ترین نوع قاچاق است. چراکه آسیبی که می رساند فقط جنبه مالی ندارد بلکه سلامتی انسان ها نیز درگیر است. قاچاق دارو به این معنی است که داروهایی از کشور خارج شود و یا به کشور وارد شود و عرضه گردد در صورتی که از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مجوز ندارد.

حال برای آشنایی و آگاهی بیشتر شما، در ادامه به جرایم مربوط به قاچاق دارو و نکات مهم پیرامون این موضوع خواهیم پرداخت. با ما در ایران وکالت همراه باشید.

چرا جرایم مربوط به قاچاق دارو اهمیت دارد؟

از جمله مواردی که سیاست کیفری پیش‌بینی شده در مورد آن قابل بررسی است، جرایم مربوط به قاچاق دارو است و سؤالی که قابل طرح می‌باشد این است که: سیاست کیفری ایران در قبال قاچاق دارو چگونه است؟ آیا سیاست کیفری مزبور؛ پاسخگو به ضمانت اجرا، کاهش و پیشگیری از جرایم مربوط به قاچاق دارو می‌باشد؟

می‌توان گفت جرایم مربوط به قاچاق دارو به دلیل قدمت زیاد و عواید بسیار زیاد ناشی از آن، در اعماق جوامع ریشه دوانیده و بیش از آنکه مجازات‌ها راه درمان باشد، برای اینکه بتوانبم این جرم را از ریشه نابود کنیم نیازمند برنامه هایی قوی و مستحکم و برنامه ریزی شده می‌باشد.
برای پیشگیری از قاچاق کالا و همچنین قاچاق داروهای تقلبی می‌توان به شرح روش‌های زیر پرداخت:

• طرح مالیات بر ارزش افزوده در جلوگیری از مفاسد اقتصادی و قاچاق کالا
• اعمال هدفمند، برنامه‌ریزی شده و محدود نرخ حقوق و عوارض گمرکی
• بازنگری در سیاست ایجاد بازارچه‌های مرزی به عنوان مقری برای قاچاق دارو

شایان ذکر است، از دلایل عمده‌ی اهمیت برخورد قاطع در مورد جرایم مربوط به قاچاق دارو، طیف وسیع و افرادی که آسیب زیادی از این موضوع میبینند است.
از یک طرف، این گونه کالاها بدون اعمال هرگونه کنترل کیفی روانه‌ی بازار مصرف می‌شوند و از طرف دیگر شرایط نامناسب حمل، انبار و توزیع آن‌ها، نگرانی‌های جدی را به دنبال دارد.

داروهای قاچاق از جمله اقلامی هستند که هم به دلیل عرضه انواع تقلبی و جعلی و هم به خاطر شرایط نامناسب نگهداری و توزیع، جان مصرف کنندگان را تهدید می‌کنند. در صورت نیاز می‌توانید از تجارب بهترین وکیل جرایم مالی و اقتصادی نیز بهره گیرید.

مهم‌ترین دلایل افزایش جرایم مربوط به قاچاق دارو کدامند؟

پایین آمدن قیمت دارو در کشور به واسطه پرداخت ارز دولتی، به جاذبه‌های گردشگری سلامت در شهرهای مرزی افزوده است. یارانه‌ای که دولت برای مصرف‌کننده‌ی دارو در ایران هزینه می‌کند، در کشورهای همسایه مصرف می‌شود.

فعالان حوزه‌ی دارو معتقدند، مشکل اصلی بازار دارو به ویژه در شهرهای مشهد، اهواز، شیراز، ارومیه و تبریز؛ کم فروشی و احتکار نیست، بلکه بیشتر جرایم مربوط به قاچاق دارو از سوی گردشگران سلامت است که با تهیه دفترچه‌های بیمه قلابی، اقدام به قاچاق می‌کنند.

فعالان حوزه‌ی دارو هشدار می‌دهند، تک‌نرخی نبودن ارز دارو، دلیل اصلی قاچاق معکوس و افزایش جرایم مربوط به قاچاق دارو می‌باشد. لذا آن‌ها پیشنهاد می‌کنند که ارز مورد نیاز برای تأمین دارو، بر اساس ارز نیمایی محاسبه شود و قیمت‌گذاری دارو بر اساس قیمت تمام شده‌ی دارو باشد؛ و برای اینکه هزینه های داروی بیماران زیاد نشود و برای جلوگیری از فساد و قاچاق دارو، دولت اختلاف قیمت ارز دولتی و نیمایی را به بیمه پرداخت کند.

مرتکبین جرایم مربوط به قاچاق دارو چه اشخاصی هستند؟

لازم است بدانید که دامنه جرایم خرید و فروش غیرمجاز دارو از لحاظ فاعل و مرتکب جرم، بسیار گسترده است و ویژگی‌های خاصی برای مرتکب جرم مذکور در قانون قید و شرط نشده است. اما اگر فاعل یا مرتکب جرم از مسئولین مربوط به مقررات امور پزشکی، دارویی خوردنی و آشامیدنی یا مسئولین ساخت، تهیه و توزیع و فروش دارو، تجهیزات و ملزومات پزشکی باشد؛ مورد از موارد تشدید در مجازات و مشدده شدن مجازات مرتکبین می‌شود.

همانطور که در قوانین خرید و فروش غیرمجاز دارو بیان شده است؛ در صورتیکه هر یک از مسئولین مراکز ساخت، تهیه و توزیع و فروش دارو مبادرت به خرید و فروش غیرقانونی دارو نمایند یا از توزیع و ارائه خدمات خودداری نمایند و یا در توزیع و پخش دارو موجب اخلال شوند. علاوه بر مجازات مقرر در قانون؛ محکوم به  محرومیت از اشتغال در حرفه مربوطه بین ۱ تا ۱۰ سال خواهند شد.

جرایم مربوط به قاچاق دارو شامل چه مجازات هایی است؟

کسی که کالای ممنوع را قاچاق، نگهداری یا حمل کند و یا بفروشد، کالای قاچاق ضبط می‌شود و به مجازات زیر محکوم خواهد شد:

موارد جزای نقدی برای جرایم مربوط به قاچاق دارو

• در صورتیکه ارزش کالا تا ده میلیون ریال باشد، به پرداخت جزای نقدی معادل دو تا سه برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق محکوم می‌شود.
• در صورتیکه ارزش کالا از ده میلیون تا یکصد میلیون ریال باشد به جزای نقدی معادل سه تا پنج برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق محکوم می‌شود.

موارد حبس و جزای نقدی برای جرایم مربوط به قاچاق دارو

• در صورتیکه ارزش کالا از یکصد میلیون تا یک میلیارد ریال باشد به بیش از شش ماه تا دو سال حبس و به جزای نقدی معادل پنج تا هفت برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق محکوم می‌شود.
• در صورتیکه ارزش کالا بیش از یک میلیارد ریال باشد به دو سال تا پنج سال حبس و به جزای نقدی معادل هفت تا ده برابر ارزش کالای ممنوع قاچاق محکوم می‌شود.

1. تبصره: وجوه حاصل از قاچاق کالای ممنوع، ضبط می‌‌شود.

در پایان باید متذکر شد که قاچاق دارو و جرایم مربوط به قاچاق دارو، قابل مجازات می‌باشند و مجازات این جرم، بسته به نحوه ارتکاب جرم، تعداد تکرار ارتکاب و حجم کالای قاچاق متفاوت می‌باشد. بهتر است بدانید که مجازات این جرم، محدود به جزای نقدی، حبس و انحلال نمی‌باشد و چنانچه به شخص یا اشخاصی صدمات جانی وارد شده باشد؛ دیه نیز به مجازات مرتکب افزوده خواهد شد.

با همه این تفاسیر؛ قاچاق دارو متاسفانه در عصر کنونی به دلایل بسیاری شایع شده است. لازم است بدانید اشخاصی که مرتکب این جرم می‌شوند، در غیر از مواردی که به صورت خرد و جزئی قاچاق دارو انجام می‌دهند، در اکثر و اغلب موارد اشخاصی هستند که به هر نحوی در امور پزشکی و دارویی دخالت داشته یا شرکت دارند یا صاحب موسسه می‌باشند.

نتیجه گیری

می‌توان گفت قاچاق دارو، به عنوان یکی از وحشتناک‌ترین نوع‌های قاچاق، ضررهای جبران‌ناپذیری برای سلامتی انسان‌ها به همراه دارد. این جرم به دلیل عواید بسیار زیاد و قدمت زیاد، در اعماق جوامع ریشه دوانده و برای مبارزه با آن نیازمند برنامه‌های قوی و مستحکم است. اقداماتی همچون طرح مالیات بر ارزش افزوده، اعمال نرخ حقوق و عوارض گمرکی، و بازنگری در سیاست ایجاد بازارچه‌های مرزی می‌تواند به کاهش قاچاق دارو کمک کند. علاوه بر آن، داروهای قاچاق نه تنها به دلیل تقلبی بودن و شرایط نامناسب نگهداری و توزیع، بلکه به دلیل عدم کنترل کیفیت نیز جان مصرف‌کنندگان را تهدید می‌کنند. این مسئله نشان‌دهنده اهمیت برخورد قاطع با جرایم مربوط به قاچاق دارو است.

سوالات متداول در خصوص جرایم مربوط به قاچاق دارو