قرارداد کاری یک توافقنامه الزامی قانونی بین کارفرما و کارمند است. این قرارداد شرایط و ضوابط استخدام از جمله مسئولیت‌های شغلی، ساعات کار، غرامت، مزایا و بندهای پایان کار را تشریح می‌کند. بنابراین قرارداد کاری بعنوان یک سند حیاتی برای ایجاد حقوق و تعهدات دوطرفه تنظیم می‌شود.
کارفرما و کارگر کیستند؟
کارفرمایان افراد یا سازمان‌هایی هستند که کارگران را برای انجام وظایف خاص یا ارائه خدمات در ازای دریافت حقوق استخدام می‌کنند. کارگران، که بعنوان کارمند نیز شناخته می‌شوند، افرادی هستند که مهارت‌ها، نیروی کار و خدمات خود را در ازای دستمزد، حقوق یا سایر انواع پاداش به کارفرمایان ارائه می‌کنند.
انواع قرارداد کار از نظر مدت قرارداد
بطور معمول انواع قرارداد کاری در سازمان‌ها به دو دسته مختلف تقسیم می‌شود، که به شرح زیر است:
قرارداد کار با مدت موقت (قرارداد کاری موقت)
قرارداد کاری موقت تاریخ پایان مشخصی دارد، مثلاً شش ماه یا یک سال است. اگر به دنبال پوشش مرخصی زایمان، استخدام نیرو برای یک پروژه بزرگ یا استخدام کارآموز هستید، ممکن است بخواهید این نوع قرارداد را در نظر بگیرید. کارمندان در این نوع قرارداد طی مدت معینی حمایت می شوند و از حقوقی مشابه کارکنان دائمی برخوردار هستند. نمونه فرم قرارداد کار موقت را حتما بررسی کنید.
مدت زمان معین در این نوع قرارداد را می‌توان با توافق تمدید کرد، اما معمولاً کارفرماها نمی‌توانند فردی را بیش از چهار سال در قراردادهای موقت نگه دارند. در اینصورت آنها کارمند دائمی می‌شوند.
قرارداد کار با مدت غیرموقت (قرارداد کاری دائم)
قراردادهای کار دائم مربوط به کارمندانی می‌شود که ساعات کاری منظمی دارند و حقوق یا نرخ ساعتی به آنها پرداخت می‌شود. این نوع قراردادها تا زمان فسخ آن توسط کارفرما یا کارمند اعتبار دارد و ممکن است برای کار تمام وقت یا پاره وقت از آن استفاده شود. کارکنان در این قراردادها از طیف کاملی از حقوق استخدامی قانونی برخوردار هستند.
چه تفاوتی بین قرارداد کاری تمام وقت و پاره وقت وجود دارد؟
یک قرارداد کاری تمام وقت معمولاً شامل توافقی است که در آن یک کارمند تعداد ساعات مشخصی در هفته کار می کند، که معمولاً بین ۳۵ تا ۴۰ ساعت است. و اغلب با مزایایی مانند مرخصی با حقوق، بیمه درمانی و برنامه های بازنشستگی همراه است.
از سوی دیگر، یک قرارداد کاری موقت، شامل توافقی است که در آن یک کارمند کمتر از یک کارمند تمام وقت، اغلب کمتر از ۳۵ ساعت در هفته، کار می‌کند. کارگران پاره وقت ممکن است براساس ساعات کاری خود مزایای متناسبی دریافت کنند و ممکن است در برنامه‌های خود انعطاف بیشتری داشته باشند.
به طور کلی، تمایز کلیدی در تعداد ساعات کار، مزایا و حقوقی است که به کارکنان براساس وضعیت شغلی آنها در متن قرارداد کاری ارائه می‌شود.
یک قرارداد کاری چه ویژگی‌های دارد؟
ما در زیر به بررسی سه ویژگی مهم در قراردادهای کاری پرداخته‌ایم:
- توافقنامه داوطلبانه
قرارداد کاری به طور داوطلبانه توسط کارفرما و کارمند منعقد می‌شود، که نشان دهنده رضایت متقابل آنها با شرایط و ضوابط مندرج در قرارداد است.
- الزامات قانونی
قرارداد کاری یک قرارداد قانونی قابل اجرا است که حمایت قانونی و حقوقی را برای هر دو طرف فراهم می‌کند، تعهدات و مسئولیت‌های کارفرما و کارمند را تعیین می‌کند و از رعایت قوانین استخدامی قابل اجرا اطمینان می‌دهد.
- شرایط و ضوابط خاص
متن قرارداد کاری جزئیات خاص مربوط به استخدام، مانند وظایف شغلی، ساعات کار، غرامت، مزایا، سیاست‌های مرخصی، روش‌های خاتمه کار، و سایر مقررات مربوطه مورد توافق طرفین را مشخص می‌کند. همچنین شفافیت و اطمینان را در مورد ترتیبات استخدامی فراهم می‌نماید.
نحوه نوشتن قرارداد کاری و تمامی مندرجات آن
هیچ فرم مشخصی برای قرارداد کاری وجود ندارد. شما می‌توانید قرارداد را به صورت شفاهی تنظیم کنید، اما بهترین روش تنطیم یک قرارداد کتبی است. قرارداد کاری حتی می‌تواند از طریق ارتباط الکترونیکی نیز منعقد شود.
مندرجاتی که باید هنگام بستن قرارداد کاری رعایت شود شامل موارد زیر است:
- تاریخ شروع همکاری،
- مدت زمان قرارداد موقت و دلیل موقت بودن آن،
- طول هر دوره آزمایشی توافق شده،
- محل کار،
- وظایف اصلی کارمند،
- معیارهای تعیین دستمزد و مدت پرداخت،
- زمان کار منظم،
- نحوه تعیین تعطیلات سالانه و
- مدت اخطار فسخ قرارداد یا معیارهای تعیین این مدت.
همچنین شما می‌توانید هنگام تنظیم قرارداد، نمونه قرارداد کاری اداره کار را بررسی کنید و یا از وکیل آنلاین بهترین مشاوره حقوقی را دریافت کنید.
نمونه قرارداد کاری ۱۴۰۲
ما می‌توانیم با مشارکت، تجربه و تخصص بهترین وکلا و کارشناسان حقوقی، قرارداد کاری ۱۴۰۲ را برای شما تنظیم کنیم. این قراردادها به شما بعنوان کارفرما یا کارگر کمک می‌کند تا ریسک را در حین همکاری کاهش دهید. ما در زیر یک نمونه قرارداد کار مربوط به کارگران بدون فرزند، با سابقه کاری کمتر از یک سال را برای شما آورده‌ایم. جهت کسب اطلاعات بیشتر با مشاورین و کارشناسان حقوقی ما در ارتباط باشید.
نمونه فرم قرارداد کار موقت
این قرارداد به موجب ماده ۱۰ قانون کار جمهوری اسلامی ایران و تبصره ۳ الحاقی به ماده ۷ قانون کار موضوع بد الف ماده ۸ قانون رفع برخی از موانع تولید و سرمایه گذاری صنعتی – مصوب ۲۵/۸/۱۳۸۷ مجمع تشخیص مصلحت نظام بین کارفرما/نماینده قانونی کارفرما و کارگر منعقد می‌شود.
آقای / خانم / شرکت …………………… فرزند ………………… شماره شناسنامه ……./ شماره ثبت ……….. به نشانی …………………………………………………………………. و کارگر آقا / خانم ………………………. فرزند ………………….. متولد ……………. شماره شناسنامه…………. شماره ملی ………………… میزان تحصیلات ………………… نوع و میزان مهارت ……………….. به نشانی ………………………………………………………………..
میزان ساعات کاری، شروع و پایان آن با توافق طرفین صورت می‌پذیرد. ساعات کاری نمی‌توان بیش از ساعات مندرج در قانون کار باشد.
الف: دستمزد ثابت/مبنای روزانه/ساعتی ………………………………….. ریال حقوق ماهانه …………………. ریال ب: پاداش افزایش تولید یا بهره وری ………………………….. ریال ج: سایر مزایا ………………………………………………………. محل امضاء کارفرما
۱۰) بیمه: به موجب ماده ۱۴۸ قانون کار، کارفرما مکلف است کارگر را نزد سازمان تامین اجتماعی و سایر دستگاه‌های بیمه گذار بیمه نماید. ۱۱) عیدی و پاداش سالانه: به موجب ماده و همچنین قانون مربوط به تعیین عیدی و همچنین پاداش سالانه کارگران شاغل در کارگاه‌های مشمول قانون کار – مصوب ۶/۱۲/۱۳۷۰ مجلس شورای اسلامی – به ازای یک سال کار معادل شصت روز مزد ثابت / مبنا تا سقف نود روز مزد حداقل روزانه قانونی کارگران به عنوان عیدی و پاداش و سقف مربوط به نسبت محاسبه خواهد شد. ۱۲) حق سنوات یا مزایای پایان کار: به هنگام فسخ یا خاتمه قرارداد کار حق سنوات مطابق قانون و مصوبه ۲۵/۸/۱۳۷۸ مجمع تشخیص مصلحت نظام بر اساس نسبت کارکرد کارگر پرداخت می شود. ۱۳) شرایط فسخ قرارداد این قرارداد در موارد ذیل، توسط ھر یک از طرفین قابل فسخ است. فسخ قرارداد ………………… روز قبل به طرف مقابل کتباً اعلام می شود. سایر موضوعات مندرج در قانون کار و مقررات تبعی از جمله مرخصی استحقاقی، کمک هزینه مسکن، کمک هزینه عائله مندي نسبت به این قرارداد اعمال خواهد شد. ۱۵) این قرارداد در چهار نسخه تنظیم می‌شود که یک نسخه نزد کارفرما ، یک نسخه نزد کارگر، یک نسخه به تشکل کارگري در صورت وجود و یک نسخه نیز توسط کارفرما از طریق نامه الکترونیکی یا اینترنت یا سایر طرق به اداره کار و امور اجتماعی محل تحویل می شود. محل امضاء کارفرما محل امضا کارگر |
دانلود نمونه قرارداد کار موقت
شرایط فسخ قرارداد کار به چه صورت است؟
فسخ قراردادهای موقت طبق ماده ۲۷ قانون کار، زمانی امکان‌پذیر است که کارگر بخوبی مسئولیت‌های خود را انجام نداده باشد و منجر به نارضایتی کارفرما شود. در این شرایط کارفرما می‌تواند به صورت یک طرفه قرارداد را فسخ و کارگر را اخراج کند. این در حالیست که باید تمامی شرایط اخراج کارگر فراهم باشد. از سوی دیگر، فسخ قراردادهای کار دائم به معنای تعیین پایان کار توسط کارفرما و با جلب نظر مثبت شورای اسلامی کار می‌باشد؛ که نام دیگر آن “خیار فسخ” است.
مرجع حل اختلافات قرارداد کار چیست؟
مرجع حل اختلاف قرارداد کاری بخشی از وزارت کار و امور اجتماعی است، که متشکل از سه نفر نماینده کارگران، سه نفر نماینده کارفرمایان و سه نفر از نمایندگان دولت است. همچنین در این هیات، طبق قانون کار، مراحل بررسی پرونده و چگونگی شکل‌گیری جلسات دادرسی مشخص می‌شود.
هدف از عقد قرارداد کاری چیست؟
هدف از انعقاد قرارداد کاری ایجاد یک توافقنامه شفاف و الزام‌آور قانونی بین کارفرما و کارمند است. تا حقوق، مسئولیت‌ها و انتظارات هر دو طرف بصورت کتبی مشخص می‌شود. همچنین این قرارداد امکان درک متقابل را تضمین می‌کند و چارچوبی برای روابط کاری فراهم می‌کند که به موضوعاتی مانند حقوق، ساعات کار، وظایف شغلی، مزایا و مراحل پایان کار می‌پردازد. برای نمونه می‌توانید مقاله قرارداد مشارکت در ساخت را هم مطالعه کنید.
معایب نداشتن قرارداد بین کارگر و کارفرما چیست؟
- شرایط نامشخص
بدون قرارداد، شرایط و ضوابط استخدام ممکن است مبهم یا قابل تفسیر باشد، که منجر به سوء‌تفاهم یا اختلاف در مورد مسئولیت‌های شغلی، غرامت یا مزایا می‌شود.
- فقدان حمایت قانونی
بدون قرارداد کاری، کارگران ممکن است در برابر رفتار ناعادلانه یا استثمار کارفرما آسیب‌پذیر باشند. در صورت عدم وجود مفاد قراردادی روشن، اجرای حقوق یا مراجعه قانونی در صورت بروز اختلاف یا تخلف، چالش برانگیز می‌شود.
- سیاست‌های ناسازگار
حتی یک قرارداد کاری ساده، چارچوب استاندارد شده‌ای را برای سیاست‌ها و رویه‌های استخدامی فراهم می‌کند. بدون قرارداد، ممکن است در نحوه برخورد با کارگران مختلف ناهماهنگی وجود داشته باشد، که منجر به نابرابری و نارضایتی در بین کارکنان می‌شود.
- امنیت شغلی نامشخص
یک قرارداد کاری، اغلب شامل مقررات مربوط به امنیت شغلی است. بدون قرارداد، کارگران ممکن است با افزایش عدم اطمینان در مورد وضعیت شغلی خود مواجه شوند و در معرض خطر فسخ یا اخراج ناگهانی بدون پرداخت غرامت یا اطلاعیه مناسب باشند.
شرایط صحت قرارداد کار کدام اند؟
شرایط اعتبار قرارداد کار بسته به حوزه قضایی و قوانین کار قابل اجرا ممکن است متفاوت باشد. با این حال، برخی از شرایط رایج عبارتند از:
- مشروعیت
قرارداد کار باید با چارچوب قانونی و مقررات حاکم بر استخدام در ایران منطبق باشد.
- واجد شرایط بودن احزاب
کارفرما و کارمند باید معیارهای واجد شرایط بودن مشخص شده توسط قوانین کار، مانند داشتن سن قانونی و داشتن مجوزهای کاری یا صلاحیت‌های لازم را داشته باشند.
- نیت و رضایت
هر دو طرف باید داوطلبانه قرارداد را منعقد کنند و قصد واقعی خود را مبنی بر تعهد به شرایط و ضوابط قرارداد کار نشان دهند.
اینها برخی از شرایط رایج برای اعتبار قرارداد کار در ایران است، اما مراجعه به قوانین خاص کار ایران و مشورت با کارشناسان حقوقی برای اطلاعات جامع و دقیق ضروری است.
بیمه قراردادهای کار به چه صورت است؟
بیمه قراردادهای کار عمدتاً شامل پوشش تأمین اجتماعی توسط سازمان تأمین اجتماعی (SSO) است، که به شرکت تأمین اجتماعی (STE) نیز معروف است. SSO یک سازمان دولتی است که مسئول اجرای برنامه‌های تامین اجتماعی برای کارکنان در ایران است.
براساس سیستم تامین اجتماعی، کارفرمایان و کارمندان ملزم به مشارکت در صندوق‌های مختلف بیمه از جمله بیمه درمانی، بیمه بازنشستگی، بیمه بیکاری و بیمه آسیب‌های شغلی هستند. این کمک‌ها براساس درصدی از دستمزد کارمند است و کارفرمایان مسئول کسر و پرداخت مبالغ مناسب هستند.
هدف پوشش تامین اجتماعی حمایت مالی و حمایت از کارکنان در موارد بیماری، از کارافتادگی، کهولت، بیکاری و آسیب‌های ناشی از کار است. مزایای خاص و پوشش ارائه شده توسط SSO ممکن است بسته به مشارکت کارکنان و نوع برنامه بیمه متفاوت باشد.
جمع بندی
یک قرارداد کاری نمونه، معمولاً شامل اطلاعات ضروری مانند عنوان شغل، شرح شغل، ساعات کار، غرامت، مزایا و سیاست‌های مرخصی است. همچنین حقوق و مسئولیت‌های کارفرما و کارمند، از جمله رویه‌های خاتمه کار و هر شرایط خاص مورد توافق را مشخص می‌کند. در این مقاله از ایران وکالت شما را با انواع مختلف قرارداد کاری و همه جوانب آن بیشتر آشنا کردیم. این قرارداد به عنوان یک توافقنامه قانونی، شرایط و ضوابط استخدام را تعیین می‌کند و از وضوح و حفاظت از هر دو طرف درگیر اطمینان می‌دهد.
سوالات متداول در خصوص قرارداد کاری
معمولا برای به نتیجه رساندن کاری معین بین کارفرما و کارگر در مدت زمان مشخص تنظیم می‌شود.
دو نوع، دائمی و موقت.
براساس قوانین کار، موضوع قرارداد کاری باید شامل جزئیات ضروری مانند شرح شغل، شرایط کار، حقوق، ساعات کار، استحقاق مرخصی و سایر شرایط و ضوابط مربوطه باشد، که مورد توافق کارفرما و کارمند است.
تمامی قراردادها باید طبق بندهای ۱۰ و ۱۱ و فصل دوم قانون کار باشد. بنابراین یک قرارداد کاری در صورت رعایت این سه مورد، معتبر است. فرم قرارداد کار موقت چیست؟
قرارداد های کاری به چند نوع تقسیم می‌شوند؟
براساس قانون کار، موضوع قرارداد کار باید شامل چه مواردی باشد؟
آیا قراردادهای دانلود شده از اینترنت معتبر هستند؟