ساختمان‌هایی که در سطح شهر ساخته می‌شوند، هر یک با توجه به هدفی ساخته شده‌اند به طور مثال، برخی از ساختمان‌ها بعنوان نام تجاری و برخی دیگر مسکونی ساخته شده‌اند. هر کدام از ساختمان‌ها دارای یک شناسنامه یا سند بوده که در این شناسنامه مشخصات ساختمان از جمله متراژ ساختمان، تعداد واحد‌ها، تعداد طبقات،پارکینگ و از همه مهم‌تر کاربری ساختمان ثبت شده است.
نام این شناسنامه در اصطلاحات ساختمانی، پروانه ساخت نام دارد. در این میان ممکن است برای برخی از ما سوال پیش بیاید که کاربری ملک چیست و آیا تغییر کاربری املاک وجود دارد. برای بیشتر آشنا شدن یا این موضوعات، می‌توانید از مقاله ایران وکالت استفاده کنید.
کاربری ملک چیست؟
کاربری ساختمان به این معنا است که مامور شهداری تعیین کننده، نحوه استفاده از ساختمان را مشخص می‌کند. همچنین، مشخص کردن نحوه بهره‌برداری از ساختمان و فعالیت‌هایی که در اطراف آن انجام میشود نیز با مسئولیت شهرداری است.
البته میتوان اشاره کرد که یک ساختمان می تواند بدون کاربری نیز باید. به علاوه انواع کاربری های مسکونی، آپارتمانی، کلنگی، تجاری، ورزشی، خدماتی صنعتی، معدن، کشاورزی وجود دارند. در قانون برای تغییر کاربری املاک استثناهایی هم وجود دارد و برای برخی از مشاغل امکان تغییر کاربری واحد مسکونی به واحد تجاری هرگز وجود دارد.
موارد مجاز برای تغییر کاربری املاک
- وکلا می‌توانند از واحد مسکونی برای دفتر وکالت خود استفاده کنند.
- پزشکان می‌توانند از ساختمان‌های مسکونی برای مطب و پذیرش بیمار استفاده کنند.
- از واحد مسکونی برای ایجاد دفاتر اسناد رسمی استفاده میشود.
- دفاتر ازدواج و طلاق نیز می‌توانند از ساختمان‌های مسکونی استفاده کنند.
- استفاده از واحد مسکونی برای ایجاد دفاتر مهندسین و اموری از این قبیل
- ایجاد برخی از مشاغل خانگی مانند درست کردن ترشی و سبزی‌فروشی و غیره با استفاده از واحد مسکونی امکان‌پذیر و مشکلی ندارد.
- مدارس دولتی و غیردولتی در مقاطع پیش دبستانی، دبستان و راهنمایی را میتوان با تغییر کاربری املاک ایجاد کرد.
- تغییر کاربری املاک برای ایجاد مشاغلی که به امور پزشکی وابسته هستند، امکان‌پذیر می‌باشد.
- ایجاد آموزشگاه‌های مختلف مانند آموزشگاه موسیقی، زبان، خیاطی و غیره با تغییر کاربری املاک صورت می‌گیرد.
- ایجاد داروخانه در صورتی که هیچگونه مزاحمتی برای همسایه‌ها ایجاد نشود.
- استفاده از واحدهای مسکونی برای دفاتر پیشخوان دولت با تغییر کاربری آن‌ها امکان پذیر است.
- تاسیس کردن مهدکودک
به طور معمول افراد به منظور ایجاد شغل و کسب درآمد و یا ارزش بیشتر، تغییر کاربری املاک خود را از مسکونی به تجاری تغییر می‌دهند. برای تغییر کاربری املاک مسکونی به تجاری باید مراحل قانونی و اصولی انجام شود. البته به شما پیشنهاد میشود برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد موارد مجاز برای تغییر کاربری املاک، با یک وکیل شهرداری مشورت کنید.
روش های تغییر کاربری املاک
برای ایجاد یک واحد تجاری باید کل یا بخشی از واحد مسکونی تخریب شده و مجدد برای به دست آوردن استانداردهای لازم برای هر نوع کاربری نوسازی شود. اگر یک واحد مسکونی تمام استانداردهای لازم را برای تغییر کاربری به واحد تجاری را داشته باشد، تنها با صدور مجوز این تغییر کاربری املاک امکان‌پذیر است.
مراحل تغییر کاربری ملک مسکونی به تجاری
مراجعه به دفاتر نوسازی و ثبت درخواست
برای تغییر کاربری املاک در مرحله اول باید به دفاتر خدمات نوسازی مراجعه بفرمایید و درخواست خود را برای تغییر کاربری ثبت کنید، سپس فرمی را که شامل مشخصات خود و مشخصات ملک می‌باشد را پر کرده، توضیحات قید کنید که کاربری ملک شما چه تغییر یافته است. سپس فرم پر شده را برای دفتر خدمات نوسازی ارسال کرده تا جواب آن را دریافت کنید. این مراحل کاملا به صورت الکترونیکی نیز انجام میشود.
بازرسی ملک و دستور صدور نقشه
پس از ثبت درخواست و تایید آن ملک شما و اطراف آن باید بازرسی شود تا دستور نقشه آن صادر شود. پس از طی کردن مرحله اول از طرف دفتر نوسازی بازرسی به محل مورد نظر شما اعزام میشود تا ملک مورد بررسی قرار گیرد و اگر مشکلی برای تغییر کاربری املاک شما وجود نداشته باشد، دستور نقشه برای ملک صادر می‌گردد. سپس مالک مطابق با آن و توسط دفتر مهندسی، نقشه ساختمان را تهیه می‌کند.
آماده شدن نقشه و گرفتن مجوز
در مرحله سوم نقشه توسط مالک آماده میشود تا مجوزهای لازم را از شهرداری بگیرد.
تهیه نقشه و بررسی توسط کارشناس
زمانی که مالک نقشه را آماده کرد آن را به اداره نوسازی ارسال می‌کند تا نقشه توسط کارشناسان تایید شود. پس از بررسی نقشه در صورتی که مغایرتی وجود داشته باشد، نقشه دوباره به مالک باز می‌گردد تا اصلاحات و مشکلات آن را برطرف کرده و مجدد برای اداره نوسازی ارسال کند. پس از طی‌شدن تمامی مراحل، کارشناس مجوز لازم را برای ملک صادر می‌کند و مالک می‌تواند برای تغییر کاربری املاک، واحد مسکونی را بازسازی یا نوسازی کند.
مدارک لازم برای تغییر کاربری املاک
برای تغییر کاربری املاک، مالک واحد مسکونی باید مدارک شناسایی خود مانند کارت ملی شناسنامه با وکالت‌نامه و غیره را به همراه خود داشته باشد. فرم درخواست تغییر کاربری ملک نیز باید برای اداره نوسازی ارسال شود. همچنین، لازم و ضروری می‌باشد. همچنین ضروری است که ما گواهی عدم خلافی ساختمان، تسویه حساب عوارض شهرداری و مالکیت املاک و مستغلات نیز برای تغییر کاربری املاک را همراه داشته باشیم.
هزینه تغییر کاربری املاک
به طور مشخص نمی‌توان تعیین کرد که هزینه‌ی تغییر کاربری از مسکونی به تجاری چقدر است و بستگی به موقعیت ملک دارد که دسترسی آن به اماکن مهم و مراکز شهر، هزینه‌ها متفاوت می‌باشد. مقدار هزینه‌ی تغییر کاربری نیز هرساله توسط شهرداری اعلام می‌گردد. در خصوص هزینه‌های تغییر کاربری املاک، می‌توانید با یک وکیل مجرب مشورت کنید.
نکات پایانی
همانطور در بالا اشاره کردیم، نحوه استفاده از ملک را کاربری ملک می‌نامند، چنان‌چه فردی به دنبال تغییر کاربری املاک خود از مسکونی به تجاری باشد باید ابتدا تحقیقات لازم را انجام دهند تا در نزدیکی ملک شما واحد مسکونی، ساختمان تجاری مشابهی در یک منطقه وجود نداشته باشد. پس از آن می‌توانید با مراجعه به ادارات مربوطه اقدام و ثبت درخواست تغییر کاربری املاک خود کنید.
تغییرکاربری ملاک به چه معناست؟
هرگاه ساختمانی برای هدف مشخصی ساخت و احداث میشود، نوع کاربری آن در پروانه به ثبت میرسد. حال بخواهیم از این ملک برای هدف دیگری استفاده کنیم باید آن را تغییر کاربری بدهیم.
چه زمانی میتوان از یک ملک استفاده تجاری کرد؟
بر اساس تبصره بیست و چهارم مادهی پنجاه و پنج در قوانین شهرداری در بعضی موارد استثناء ، میتوان از املاک مسکونی استفاده های تجاری نیز کرد.