درست است که رایانه ها تحول عظیمی در زندگی ما ایجاد کردند؛ اما این تغییرات همیشه مثبت نبوده! همیشه افرادی پیدا می شوند که راهی برای تقلب و کلاهبرداری پیدا کنند؛ جعل رایانه ای هم کلاهبرداری به روش نوین است!
نسل ما در عصر ارتباطات و تکنولوژی زندگی می کند. بشر همواره در تلاش است با استفاده از علم و پیشرفت تکنولوژی، زیستن را برای خود آسان تر کرده و با ایجاد راه های نوین برای کسب درآمد، زندگی لذت بخش تری را تجربه کند. رایانه یا کامپیوتر، تکنولوژی است که خود سرمنشا بوجود آمدن تکنولوژی های جدیدتر است.
جعل رایانه ای یا کلاهبرداری رایانه ای چیست؟
کلاهبرداری هم پیشرفت کرده و پا به پای تکنولوژی پیش می رود! جعل به معنای تقلب، دروغ، ساختگی و غیره می باشد. حالا منظور از این عبارت، تقلب ها و تغییرات غیر رسمی است که در بستر اینترنت رخ می دهد. جعل رایانه ای یک جرم است و ابزارهای ارتکاب به این جرم، کامپیوترها و به طور کلی سیستم های دیجیتال هستند.
جعل رایانه ای یک نوع کلاهبرداری مدرن و برپایه تکنولوژی است؛ اما ماهیت آن تغییری نکرده است. کلاهبرداری سنتی روی کاغذ و سند و مدرک حقیقی اتفاق می افتد؛ در کلاهبرداری مدرن با دستکاری کردن دیتاها و داده های موجود در سیستم، تقلب و جرم صورت می گیرد.
سرقت، جعل اسناد، شنود، دسترسی به اطلاعات محرمانه و غیره از جمله جرایمی هستند که هم به شکل سنتی هم به شکل مدرن رایج می باشند. جعل رایانه ای ممکن است با کوچک ترین سهل انگاری، برای هرکسی اتفاق بیافتد؛ اما افرادی که آشنایی کافی در استفاده از رایانه و بستر اینترنت را ندارند، بیشتر هدف جاعیلن رایانه ای قرار می گیرند. در همین راستا وجود بهترین وکیل جرایم رایانه ای آشنا به قوانین بسیار ضروری است.
جرم جعل رایانه ای
چند نمونه از این جرم یا کلاهبرداری اینترنتی را در قسمت قبل معرفی کردیم؛ اما این جرم به طور کلی موارد زیر را در بر می گیرد:
- ایجاد تغییرات در داده ها، حذف و یا وارد کردن داده های جعلی
- ایجاد تغیرات در کارت های حافظه و قابل پردازش در سیستم ها (تغییرات در تراشه کارت ها و غیره)
تمام موارد ذکر شده در صورتی در زمره ی جعل رایانه ای قرار می گیرند که، مقصدشان اطلاعات و داده های ارزشمند قابل استناد باشد. یعنی با ایجاد تغییرات در تم و ظاهر سیستم یک شخص، شما جاعل رایانه ای نمی شوید!
همچنین ادعای جعل باید به صورتی باشد که قصد کلاهبرداری و فریب قابل اثبات و استناد باشد؛ یعنی اگر یک کارمند بدون اطلاع و سهوا، تغییری در داده های یکی از سیستم ها ایجاد کند، جاعل نیست؛ مگر در صورت اثبات جعل و سواستفاده از داده ها.
یکی دیگر از مواردی که در قانون جرایم رایانه ای به آن اشاره شده است؛ انجام فعل مثبت است. منظور از فعل مثبت، وارد کردن و پاک کردن اطلاعات است که جرم محسوب می شود. وارد نکردن، پاک نکردن و به طور کلی انجام ندادن یک عمل، جعل رایانه ای محسوب نمی شود.
چند نمونه جعل رایانه ای
متداول ترین جرایم رایانه ای عبارت است از فیشینگ، جعل امضای الکترونیکی، جعل ایمیل و اطلاعات شخصی، تخریب و یا ایجاد تغییرات در داده ها، ثبت و ایجاد داده های دروغی و غیرقابل استناد و غیره.
مجازات جعل رایانه ای
برای جلوگیری و کنترل جرایم رایانه ای، نهادهایی مانند پلیس سایبری تشکیل شده اند؛ همچنین قوانین مجازات جاعیلن رایانه ای، در حال حاضر تدوین شده و درحال اجرا است.
مطالعه بیشتر: هر آن چیزی که باید در مورد هتک حیثیت و نشر اکاذیب در فضای مجازی بدانید.
طبق ماده ۶ و ۷ در قانون جرایم رایانه ای، یک الی پنج سال حبس و جریمه نقدی از بیست میلیون ریال تا صد میلیون ریال در انتظار افرادی که جعل رایانه ای می کنند، است. جالب است بدانید؛ فردی که بر جعلی بودن داده ها آگاه است و به استفاده کردن از آن ها ادامه می دهد، هیچ فرقی با یک جاعل رایانه ای ندارد و عینا محکوم به همان مجازات می شود.
از سودجویان و جاعلین رایانه ای در امان بمانید!
ابتدایی ترین کارهایی که می توانید برای حفظ اطلاعات خود در سیستم و فضای اینترنت انجام دهید؛ به شرح ذیل است:
- تنظیم کردن نام کاربری و پسورد قوی برای سیستم و همچنین حساب های کاربری در سایت های مختلف.
یک رمز خوب حداقل از ۸ کاراکتر تشکیل شده است. این کاراکترها شامل اعداد، حروف بزرگ و کوچک لاتین و کاراکترهایی مثل @، & و غیره می باشد.
- حفظ اطلاعات حساب کاربری و پرهیز از به اشتراک گذاشتن آن با اشخاص دیگر.
- خرید اینترنتی از سایت های معتبر که نماد اعتماد دارند.
- بررسی آدرس صفحه ی درگاه بانکی هنگام خرید و اطمینان از درستی آن
- عدم نگهداری رمز کارت های بانکی در کنار کارت
کلام اخر
تکنولوژی سیستم های دیجیتال و همچنین بستر اینترنت، دنیای بزرگ و پیچیده ای را بوجود آورده اند که با یک سهل انگاری کوچک، تجربه ولذت زندگی در دنیای مدرن را به کامتان تلخ می کنند! در این مقاله از ایران وکالت سعی کردیم تا شما را با معقوله جعل رایانه ای و راه های در امان ماندن از آشنا کنیم. در صورت نیاز به دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره حقوقی می توانید به سایت ایران وکالت مراجعه نمایید.
سوالات متداول در خصوص جعل رایانه ای
چطور میتوان خود را از جعل رایانهای در فعالیتهای بانکی و پرداختهای آنلاین محافظت کنم؟
برای محافظت از خود در فعالیتهای بانکی و پرداختهای آنلاین، میتوانید از روشهای مختلف استفاده کنید. این شامل استفاده از رمز عبور قوی برای ورود به حساب بانکی آنلاین، استفاده از شبکههای وای فای امن، بهروز نگه داشتن نرمافزارها و آنتیویروسها، و اجتناب از ورود به سایتها و لینکهای مشکوک میشود. همچنین، باید از وارد کردن اطلاعات حساس خود در اینترنت عقب نشینی کنید و همواره از منابع معتبر برای انجام تراکنشهای آنلاین استفاده کنید.
سامانه شاپرک چیست؟
شاپرک یک شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی است که به عنوان واسط بین بانک مرکزی، شبکههای بانکی و شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت عمل می‌کند. این سامانه با هدف مدیریت دستگاه‌های پایانه فروش (POS) و افزایش رقابت بین بانک‌ها در زمینه ارائه خدمات مالی مرتبط با دستگاه‌های پوز و روشهای پرداخت توسعه یافته است.