همه ما می‌دانیم که امروزه نقش زنان در دنیای کار، بیش از همیشه پر رنگ شده است و در اکثر زمینه‌های شغلی و اجتماعی مشغول به فعالیت هستند. درواقع بهتر است بگوییم که تعداد زنان شاغل و زنان باردار شاغل در حال افزایش می‌باشد که در این خصوص مرخصی زایمان و دریافت کمک هزینه زایمان، یکی از دغدغه‌ها و چالش‌های مهم برای خانواده‌ها است.
حال در این راستا، تامین اجتماعی قوانینی را برای رفع این دغدغه وضع کرده است که این قوانین نگرانی‌های کارفرمایان را نیز برای پرداخت حقوق به مادران باردار رفع می‌نماید. در ادامه با ایران وکالت همراه باشید تا به شرح قوانین مرخصی زایمان، دریافت کمک هزینه زایمان و حقوق مادران باردار بپردازیم.
کمک هزینه زایمان و مرخصی زایمان
اشتغال دارای انواع مختلفی مرخصی است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، مرخصی زایمان می‌باشد که برای وضع حمل و زایمان زنان شاغل در نظر گرفته شده است و مدت زمان استفاده از این مرخصی نیز ۶ ماه می‌باشد که با تصویب قانون تنظیم جمعیت خانواده این زمان به ۹ ماه افزایش یافته است. در صورت نیاز مقاله بهترین وکیل خانواده را نیز مطالعه فرمایید.
دقت داشته باشید؛ این نوع از مرخصی به تمام زنان شاغل تعلق می‌گیرد اما دریافت کمک هزینه بارداری در شرکت‌های خصوصی بر اساس قانون و مقررات تامین اجتماعی می‌باشد و همچنین در برخی از شرکت‌های دولتی نیز بر اساس بخشنامه‌های داخلی شرکت، به این امر رسیدگی میشود.
بنابراین می‌توان گفت که مرخصی بارداری، جزو سابقه شخص شاغل به حساب می‌آید و حقوق، پاداش و عیدی این ایام بر اساس قوانین تامین اجتماعی به وی پرداخت میشود. همچنین این دوره از مرخصی؛ جزو ایام تعلیق از کار محسوب میشود که پس از اتمام آن، خانم شاغل به کار سابق خود باز می‌گردد. در صورت بروز مشکلات حقوقی پزشکی می‌توانید با مراجعه به بهترین وکیل پزشکی از حقوق خود دفاع کنید.
کمک هزینه زایمان از چه زمانی محاسبه می شود؟
در دوران بارداری، كمک هزينه زایمان از اولين روز شروع استراحت، محاسبه و پرداخت میشود. مدت مرخصی زايمان برای مادرانی كه فرزاندانشان را از شير خود تغذيه میكنند ۴ ماه و برای سايرين ۸۴ روز يا ۱۲ هفته می‌باشد كه می‌تواند قبل، حين و يا بعد از زايمان باشد.
شرایط لازم برای دریافت کمک هزینه زایمان
کمک هزینه زایمان در صورتی به بیمه شدگان خانم پرداخت میشود که دارای شرایط زیر باشند:
- طی یک سال پیش از زایمان، حق بیمه ۶۰ روز کار را به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کرده باشند.
- در مدت استراحت شاغل نبوده و حقوق یا دستمزد دریافت نکرده باشند.
- در تاریخ اعلام بیماری، شاغل بوده یا در مرخصی استحقاقی باشند.
- در دوره استراحت مزدی برای وی مطرح باشد.
میزان کمک هزینه زایمان چقدر است؟
ميزان کمک هزینه زایمان، معادل دو سوم آخرين مزد يا حقوق بيمه شده است كه حداكثر برای ۴ ماه بدون كسر ۳ روز اول، پرداخت میشود. نحوه محاسبه آخرين مزد يا حقوق بيمه شده نيز به اين صورت است كه كل مبالغی كه بيمه شده، در آخرين ۹۰ روز قبل از استراحت دريافت كرده است، با هم جمع شده و بر روزهای كاركرد بيمه شده در اين مدت تقسيم میشود.
مدارک لازم برای دریافت کمک هزینه زایمان
مبلغ کمک هزینه زایمان برای زایمان طبیعی ۱.۵۰۰.۰۰۰ ریال و برای زایمان سزارین ۲۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال می‌باشد که با ارائه مدارک ذیل قابل پرداخت است:
- اصل دفترچه درمانی
- گواهی پزشک معالج
- تأییدیه مراجع پزشکی ذی ربط
- تصویر کلیه صفحات شناسنامه والدین
- تصویر شناسنامه فرزند
- خلاصه پرونده ترخیص بیمارستان
ثبت درخواست دریافت کمک هزینه زایمان
آن دسته از خانم‌های شاغل بارداری که دارای شرایط لازم برای دریافت کمک هزینه زایمان هستند، می‌توانند به دو روش درخواست خود را ثبت نمایند:
- در روش اول ثبت درخواست؛ لازم است که بیمه شدگان با در دست داشتن مدارک لازم برای مرخصی زایمان، جهت دریافت کمک هزینه بارداری به یکی از شعب بیمه تامین اجتماعی مراجعه کنند و مراحل ثبت درخواست خود را انجام دهند.
لازم به ذکر است؛ در حال حاضر این روش برای ثبت درخواست کمک هزینه بارداری بیمه تامین اجتماعی، کمتر متداول است. - در روش دوم ثبت درخواست؛ لازم است که بیمه شدگان تامین اجتماعی به جای مراجعه حضوری به یکی از شعب بیمه تامین اجتماعی به صورت غیر حضوری به سیستم خدمات الکترونیک سازمان تامین اجتماعی مراجعه کنند و مراحل ثبت درخواست خود را از طریق این سایت انجام دهند.
شایان ذکر است؛ در حال حاضر با توجه به فراهم شدن بسترهای مناسب برای ارائه خدمات غیر حضوری توسط سازمان تامین اجتماعی، استفاده از روش دوم برای ثبت درخواست دریافت کمک هزینه زایمان متداول‌تر است.
بنابراین، بهتر است که مادران باردار به جای اینکه به سازمان بیمه تامین اجتماعی مراجعه کنند، از خدمات الکترونیک سایت سازمان تامین اجتماعی کشور استفاده کنند و درخواست خود را برای دریافت کمک هزینه به صورت غیر حضوری ثبت نمایند.
توجه داشته باشید؛ برای استفاده از خدمات غیر حضوری سایت سازمان بیمه تامین اجتماعی لازم است که بیمه شدگان در این سایت ثبت‌نام کنند که مراحل ثبت‌نام سوابق بیمه تامین اجتماعی به‌صورت غیرحضوری و آنلاین انجام میشود. به همین منظور، بیمه شدگان می‌توانند با ورود به سیستم خدمات الکترونیک، مراحل ثبت‌نام خود را در این سامانه به صورت غیرحضوری انجام دهند.
قوانین و شرایط دریافت کمک هزینه زایمان
دریافت مرخصی بارداری و کمک هزینه زایمان منوط به قوانین و شرایط خاصی می‌باشد که عبارت است از:
- طبق ماده ۶۷ قانون سازمان تامین اجتماعی؛ بیمه شده زن یا همسر بیمه شده مرد در صورتیکه ظرف یک سال قبل از زایمان، سابقه پرداخت شصت روز حق بیمه را داشته باشد می‌تواند به شرط عدم اشتغال به کار از کمک هزینه بارداری استفاده کند.
- طبق ماده ۶۸ قانون تامین اجتماعی؛ بیمه شده زن یا همسر بیمه شده مرد در صورتیکه در طول مدت یک سال قبل از وضع حمل، حق بیمه شصت روز را پرداخت کرده باشد، از کمک هزینه‌ها و معاینه‌های پزشکی و معالجات قبل، حین و بعد از زایمان استفاده خواهد کرد.
- بیمه شده می‌تواند به جای کمک هزینه‌های نامبرده، مبلغی وجه نقد را از سازمان تامین اجتماعی درخواست نماید.
- میزان مبلغ درخواستی در آیین‌نامه‌هایی تعیین خواهد شد که از طرف هیئت مدیره سازمان تهیه و به تصویب شوری عالی سازمان می‌رسد.
- مرخصی زایمان و بارداری به فرزندان چهارم به بعد تعلق نمی‌گیرد، مگر اینکه فرزندان قبلی فوت شده باشند.
- طبق ماده ۷۶ قانون کار، در مواردی که پزشک سازمان تامین اجتماعی تشخیص دهد که نوع کار برای کارگر باردار خطرناک یا سخت است، کارفرما باید تا پایان دوره بارداری کارگر کاری مناسب‌تر، سبک‌تر و بدون کسر حقوق به او محول کند.
سؤالات متداول در خصوص کمک هزینه زایمان
شرایط دریافت هدیه زایمان بیمه تامین اجتماعی به چه شکل است؟
این هدیه برای مادرانی شامل میشود که در سازمان تامین اجتماعی خود را بیمه کرده باشند.
مدت مرخصی زايمان برای مادرانی كه فرزاندانشان را از شير خود تغذيه میكنند چقدر است؟
۴ ماه و برای سايرين ۸۴ روز يا ۱۲ هفته است.