سقط جنین از نظر اجتماعی و اخلاقی دارای آثار مخربی است. همچنین، جرم سقط جنین بر خانواده و جامعه تبعات مادی و معنوی بسیاری دارد. زیرا در صورتی که این کار از عمد صورت گیرد، بر نرخ جمعیت و اقتصاد کشور اثر می‌گذارد. از منظر اخلاقی نیز از بین بردن جنین باعث جریحه‌دار شدن افکار عمومی و زمینه‌ساز جرم‌های دیگر می‌شود.
به همین دلیل، دستگاه قضایی نباید نسبت به آن بی تفاوت باشد.از نظر فرهنگی، در کشور ایران، خانواده نقش مهم و اساسی دارد و با هرگونه رفتار و عملی که مانع از شکل‌گیری و افزایش جمعیت خانواده شود، مقابله و مجازات سنگینی برای آن در نظر گرفته می‌شود. در ادامه با ما در این نوشته از ایران وکالت همراه باشید، تا به بررسی ارکان جرم سقط جنین بپردازیم.
جرم سقط جنین و یا سقط حمل چه مفهومی دارد؟
ابتدا باید گفت که جنین، موجودی است که در رحم زن و بر اثر لقاح بین و زن مرد، شکل گرفته و رشد می‌کند. جنین در لغت به معنای پوشانده‌شده می‌باشد و در اصطلاح به این دلیل گفته می‌شود که در رحم زن، نطفه انسان پوشیده شده و محفوظ است. حمل که به معنای بار نیز می‌باشد، به جنین نسبت داده شده است. پس، به انداختن، خارج کردن و از بین بردن جنین از رحم و قطع رشد و حیات او، سقط جنين مي‌گويند.
ارکان جرم سقط جنین
اهمیت موضوع سقط جنین در مباحث حقوقی کشور بسیار زیاد است و به همین دلیل بسیار مورد تجزیه و تحلیل حقوقدان قرار گرفته است. جرم سقط جنین از سه عنصر تشکیل شده است که شامل عنصر قانونی، معنوی و مادی است و اگر این سه رکن در کنار هم جمع شوند، وقوع جرم سقط جنین اثبات می‌شود. نکته قابل ذکر این است که هر یک از این عناصر دارای مباحث مختلف و زیرشاخه‌هایی هستند كه به بیان هر یک پرداخته می‌شود.
رکن قانونی جرم سقط جنین
در قانون مدنی و در ماده‌های ۶۲۲ تا ۶۲۴ درمورد جرم سقط جنین سخن گفته شده است. مطابق با ماده ۶۲۲ قانون:
<< هر کس عالما عامدا به واسطه ضرب یا اذیت و آزار زن حامله، موجب سقط جنین وی شود، علاوه بر پرداخت دیه یا قصاص حسب مورد به حبس از یک تا سه سال محکوم خواهد شد.>>
مخاطب این ماده قانون، عموم مردم هستند که به ارکان مادی و معنوی جرم مرتبط می‌شود. اما در ماده قانونی دیگر در مورد امور پزشکی مرتبط با سقط جنین و یا افرادی که با ابزار و وسایل پزشکی اقدام به این کار می‌کنند، سخن گفته شده است.
مطلب پیشنهادی: وکیل اهدای جنین
رکن مادی جرم سقط جنین
وقوع رکن مادی، جرم سقط جنین نیاز به شرایطی دارد که این شرایط شامل این موارد است که زن باردار باشد و در رحم زن، جنینی وجود داشته باشد که اثبات این موضوع به عهده پزشکی قانونی است. بنابراین در شرایطی که هر نوع زائده‌ای از زن ساقط شود، نمی‌توان به سقط جنین حکم داد. قابل ذکر است که جرم سقط جنین از جمله اعمالی در نظر گرفته می‌شود که مقید به نتیجه است.
اما تفاوتی در فعل یا ترک فعل آن وجود ندارد. هرگونه عمل یا خودداری از عمل که در سقط جنین موثر باشد، رکن مادی جرم سقط جنین است. عملی که برای سقط جنین صورت می‌گیرد، می‌تواند مستقیم و یا غیر مستقیم باشد. عمل مستقیم این گونه است که مجرم خود به این جرم اقدام می‌کند و عمل غیر مستقیم به این صورت است که مجرم تنها راهنمایی در این زمینه انجام می‌دهد یا وسایل و ابزار مورد نیاز برای سقط جنین را فراهم می‌كند.
این ابزار و وسایل می‌تواند شامل مواردی مانند ضرب و شتم یا دستکاری رحم باشد. وسایل پزشکی نیز شامل کورتاژ است. در مواردی نیز استعمال مواد شیمیایی و یا برخی از ادویه‌ها می‌تواند باعث این جرم شود.
رکن معنوی جرم سقط جنین
سوء نیت عام و خاص را می‌توان به عنوان رکن معنوی جرم سقط جنین در نظر گرفت. پس می‌توان گفت که در سوء نیت عام، فرد از بارداری زن اطلاع کامل دارد. بنابراین در برخی از شرایط که فرد بدون اطلاع از بارداری زن با انجام رفتاری باعث سقط جنین می‌شود، وقوع جرم سقط جنین، محرز نیست. اما بر خلاف این سوء نیت، در سوء نیت خاص، فرد دانسته و با قصد، برای از بین بردن سقط جنین وارد عمل می‌شود.
اما اگر شرایطی پیش آید که فرد از بارداری زن اطلاع دارد اما سوء نیتی برای سقط جنین نداشته باشد، نمی‌توان این جرم را به او نسبت داد. در قانون، مجازات جرم سقط جنین متفاوت است و به مواردی مانند آشنابودن فرد با علم پزشکی، وسایل و ابزاری که برای سقط استفاده شده است بستگی دارد. این مجازات می‌تواند شامل جرایم نقدی، حبس و قصاص است. اما افرادی که در زمینه پزشکی متخصص اند، دارای مجازات بالاتری هستند.
اما مجازاتی که برای مادر در نظر گرفته می‌شود، به طور معمول شامل دیه می‌باشد و در مواردی که سقط جنین به طور عمد اتفاق نمی‌افتد، فرد موظف به پرداخت دیه می‌باشد. در بین قوانین مرتبط با جرم سقط جنین، اصلاحاتی نیز وجود دارد که قانونگذار مجوز قانونی برای سقط جنین را صادر می‌کند. این مورد معمولا در شرایطی است که ادامه یافتن بارداری باعث آسیب به مادر شود.
زیرا حیات مادر در اولویت است. به علاوه، اگر جنین با تایید پزشک دارای نقص باشد، سقط جنین موردی ندارد اما به شرطی که جنین زیر چهار ماه بوده و تشخیص این مورد بر عهده پزشکی قانونی است.
بهترین وکیل سقط جنین
بهترین وکیل پزشکی شخصی است که باید به قوانین و مقررات امور پزشکی تسلط داشته باشد. سقط جنین، یکی از دعاوی مرتبط با امور پزشکی بوده که وکیل پزشکی باید به آن مسلط باشد. بهترین وکیل سقط جنین کسی است که به قوانین و مقررات جرایم پزشکی و قضایی آگاهی و تسلط کاملی داشته باشد. از دیدگاه وکیل سقط جنین، سقط جنین به معنی خارج کردن حمل قبل از موعد زایمان، به شکلی که حمل زنده یا قابل زیست باشد. در پایان پیشنهاد می‌کنیم برای اخذ بهترین وکلای سقط جنین و وکیل پزشکی به ایران وکالت مراجعه کنید.
سوالات متداول در خصوص جرم سقط جنین
در مواردی که سقط جنین غیر عمد است، مجازاتی که برای مادر درنظر گرفته می شود معمولا با پرداخت دیه است اما در مواردی که پزشک تشخیص دهد جنین ناقص بوده، امکان سقط جنین وجود دارد.
بله. تنها در صورت تشخیص پزشک و مشکل دار بودن جنین، این عمل جرم نیست. جرم سقط جنین برای مادر چیست؟
آیا سقط جنین جرم است؟